%0 Journal Article %T سیاستهای حاکمان شیعه در گسترش تشیع: مطالعه موردی دولت آل بویه و حمدانیان %J ماهنامه جامعه شناسی سیاسی ایران %I انجمن علمی جامعه شناسی سیاسی ایران %Z 2676-6663 %A آرامش, شیرین %A حسینی, سید محمد رضا %A یعقوبی, محمد طاهر %A عبادی, مهدی %D 2023 %\ 01/21/2023 %V 5 %N 11 %P 4450-4468 %! سیاستهای حاکمان شیعه در گسترش تشیع: مطالعه موردی دولت آل بویه و حمدانیان %K تشیع در قرن چهارم %K دولت‌های شیعه %K گسترش تشیع %K آل بویه %K حمدانیان %R 10.30510/psi.2022.348941.3632 %X در سده‌های نخستین اسلامی دولت‌ها عملا تأثیر چشم‌گیری در تحولات مذهبی ایفا می‌کردند. در سدۀ چهارم هجری با ظهور دولت‌های شیعی آل بویه (حک. 322-448 ق) و آل حمدان، (حک. 292-393 ق) زمینه مناسبی برای رشد تشیع امامی فراهم آمد؛ به ویژه اینکه این دولت‌ها سیاستهایی را برای گسترش تشیع در قلمرو تحت فرمان در پیش گرفتند. بر این اساس این پرسش مطرح است که حاکمان این دولت‌ها برای اشاعه مذهب تشیع چه سیاستهای مشابه یا متفاوتی را در پیش گرفته بودند؟ بررسی توصیفی‌ـ‌تحلیلی از اقدامات و سیاستهای دو دولت بویهی و آل‌ حمدان نشان می‌دهد برخی از سیاستهای آنان مانند تأمین امنیت شیعیان، ترویج شعائر شیعی، بازسازی قبور ائمه، اشاعه فرهنگ اهل بیت (ع) در شعر، حمایت از عالمان شیعه و سپردن مناصب دولتی به شیعیان، به همدیگر شباهت داشتند. در عین حال، بنابر مقتضیات زمانی و مکانی و شرایط تاریخی، تفاوتهایی هم در سیاستهای آنها در این زمینه وجود داشته است؛ در شرایطی که آل‌ بویه نسبت به برگزاری عید غدیر اهتمام داشتند و به‌رغم حفظ عباسیان در منصب خلافت، عملا حوزه قدرت و نفوذ آنها را به نفع جریان تشیع محدود کرده ‌بودند، در مقابل شرایط خاص حوزه قلمرویی حمدانیان، مانع از برپایی عید غدیر بود. علاوه بر این، جهاد و دفاع از ثغور اسلامی از سوی حمدانیان، در ارتقاء جایگاه تشیع در شامات تأثیرگذار بوده است. %U https://jou.spsiran.ir/article_157417_0fb74611e04d104503209b8958903784.pdf