برای هر کشوری رشد اقتصادی هدف اساسی تلقی میشود. از دیرباز این هدف مورد توجه برنامهریزان اقتصادی بوده است. برای شناخت بهتر این هدف باید به عوامل مؤثر بر آن پی برد. سرمایه گذاری مستقیم خارجی به منظور تأمین مالی طرحهای اقتصادی از جمله مهم ترین دغدغههای تصمیمگیران اقتصادی در جامعه است. در این بین برخی عوامل بنیادی و حیاتی که در رابطه بین رشد اقتصادی و سرمایه گذاری مستقیم خارجی نقش مؤثری ایفا کرده و کمتر مورد توجه قرار گرفته است، میتوان به نحوه حکمرانی کشورها و میزان وابستگی کشورها به کشورهای توسعه یافته اشاره کرد. لذا هدف اصلی این تحقیق بررسی نقش سرمایه گذاری مستقیم خارجی بر رشد اقتصادی با تکیه بر تئوری وابستگی و حکمرانی درگروه کشورهای در حال توسعه طی بازه زمانی 2017-1990 و با استفاده رویکرد گشتاورهای تعمیم یافته سیستمی میباشد. جهت نیل به این هدف کلی، سه مدل برآورد شده است؛ مدل اول عوامل مؤثر بر رشد اقتصادی، مدل دوم عوامل مؤثر بر نرخ ارز و مدل سوم عوامل مؤثر بر سرمایه گذاری مستقیم خارجی. نتایج برآورد مدل اول تحقیق نشان داد که سرمایه گذاری مستقیم خارجی بر رشد اقتصادی کشورهای در حال توسعه اثر معناداری ندارد. از طرفی نتایج نشان داد که شاخص حکمرانی و شاخص وابستگی بر رشد اقتصادی اثری مثبت دارند. همچنین نتایج اثر متقابل نشان داد که حکمرانی و وابستگی اثر یکدیگر را بر رشد اقتصادی تقویت میکنند. نتایج برآورد مدل سوم نشان داد که رشد اقتصادی و شاخص حکمرانی اثری مثبت بر سرمایه گذاری مستقیم خارجی دارند. از طرفی، شاخص وابستگی اثر معناداری را بر سرمایه گذاری مستقیم خارجی نشان نداد. در نهایت نیز بر اساس نتایج به دست آمده، برخی پیشنهادات ارائه گردیده است.
استادی، ح، رفعت، ب و رئیسی، ع. 1392. نقش سرمایهگذاری مستقیم خارجی در رشد اقتصادی ایران. تحقیقات توسعه اقتصادی، شماره 9، ص 172-147.
پورشهابی، ف و اسفندیاری، م. 1396، نقش توسعه مالی در ورود سرمایهگذاری مستقیم خارجی و ارتقاء رشد اقتصادی. پژوهشهای رشد و توسعه اقتصادی، سال 7، شماره 28، ص 126-113.
جهانگرد، ا، دانشمند، آ، پناهی، س و نیکبین، ب. 1396. اثر سرمایهگذاری مستقیم خارجی بر رشد اقتصادی ایران بسط مدل پاجولا. اقتصاد مالی، سال 11، شماره 40، ص 115-95.
رستگار خرمی، پ. 1397. تأثیر نهادهای اقتصادی بر سرمایه گذاری مستقیم خارجی. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه غیردولتی- غیرانتفاعی خاتم، دانشکده علوم انسانی، گروه علوم اقتصادی،ص ۱۰۲-۹۸
زاهدی آزاد، ن. 1396. نقش کیفیت قوانین و مقررات در اثرگذاری سرمایه گذاری مستقیم خارجی بر رشد اقتصادی. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه غیردولتی- غیرانتفاعی خاتم، دانشکده علوم انسانی، گروه علوم اقتصادی،ص ۸۰-۶۷
ساعی، ا. 1391. توسعه در مکاتب متعارض. تهران، قومس، چاپ 5،ص۲۶-۲۴
سلیمی، ح. 1390. آغاز و انجام نظریه وابستگی. علوم اجتماعی، شماره 56، ص 206-169.
شکاری، ا. 1394. بررسی عوامل موثر بر سرمایه گذاری مستقیم خارجی با تاکید بر امنیت اقتصادی. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی، دانشکده علوم اقتصاد و حسابداری،۱۲۲-۱۱۰
صفرزاده، س. 1395. اثر تعامل سرمایهگذاری مستقیم خارجی و سرمایه انسانی بر رشد اقتصادی کشورهای در حال توسعه (D8). پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تبریز، دانشکده اقتصاد، مدیریت و بازرگانی،ص۴۵-۳۸
عبداللهی ارپناهی، س. 1396. بررسی ارتباط بین شاخص فساد مالی و بیکاری در کشورهای منتخب اروپایی و آسیایی از جمله کشور ایران: رویکرد گشتاورهای تعمیم یافته سیستمی. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه رازی، دانشکده علوم اجتماعی، گروه اقتصاد،ص۱۱۲-۹۸
کفیلی، و و پیشوا، ر. 1396. تأثیر حکمرانی خوب بر رابطه بین توسعه مالی و رشد اقتصادی. مجله اقتصادی، سال 17، شمارههای 7 و 8، ص 23-5.
مداح، م و دلقندی، م. 1392. بررسی اثر کیفیت نهادها و عملکرد سیاستهای اقتصادی بر سرمایهگذاری مستقیم خارجی در کشورهای گروه جی 8 و اوپک (رهیافت خودرگرسیون برداری در دادههای تابلویی). اقتصاد و توسعه منطقهای، سال 20، شماره 6، ص 156-133.
معتمدی، س و رحمانی، ت. 1397. تأثیر سرمایهگذاری مستقیم خارجی بر تشکیل سرمایه، بهرهوری نیروی کار و رشد اقتصادی در کشورهای در حال توسعه. پژوهشهای رشد و توسعه اقتصادی، سال 8، شماره 30، ص 132-117.
موتمنی، م و زورکی، ش. 1394. تحلیل علّیت سرمایهگذاری مستقیم خارجی و رشد اقتصادی با تأکید بر ناهمسانی رفتار در دادههای تابلویی. اقتصاد مقداری، دوره 9، شماره 4، ص 65-45.
Alfaro, L., Chanda, A., Kalemli-Ozcan, S., Sayek, S.2004. "FDI and economic growth: the role of local financial markets". Journal of International Economics, 64, 89–112.
Arellano, M. & Bond, S. 1991. Some Test of Specification for Panel Data: Monte Carlo Evidence and Application to Employment Equations. Review of Economic Studies, Vol. 58, PP. 277-297.
Blomström, M. ; S. Globerman and A. Kokko . 2001. The determinants of host country spillovers from FDI: review and synthesis of the literature. SSE/EFI Economics and Finance Working Paper, -۲۳۰239
Blundell, R. & Bond, S. 1998. Initial Conditions and Moment Restrictions in Dynamic Panel Data Models. Journal of Econometrics, Vol. 87, PP. 115-143.
Dore, E. 1983. Dependency Theory, A Dictionary of Marxist Thought (Oxford: Basil Blackwell).۱۲۲-۱۳۶
Emara, N., & Chiu, I. (2016). The Impact of Governance on Economic Growth: The case of Middle Eastern and North African Countries. Topics in Middle Eastern and North African Economies, 18۲۸-
Fraj, S. H., Hamdaoui, M. & Maktouf. S. 2018. Governance and economic growth: The role of the exchange rate regime. International Economics, doi: 10.1016/j.inteco.2018.05.003.۲۱۵-۲۳۴
Iamsiraroj, S. 2016. The foreign direct investment–economic growth nexus. International Review of Economics and Finance 42, 116–133.
Makun, K. K. 2018. Imports, remittances, direct foreign investment and economic growth in Republic of the Fiji Islands: An empirical analysis using ARDL approach. Kasetsart Journal of Social Sciences 39 (2018) 439-447.
Razin, Assaf & Sadka, Efraim. 2007. Foreign Direct Investment: Analysis of Aggregate Flows.۸۹-۱۰۳ .
Sarkodie, S. A. & Strezov, V. 2019. Effect of foreign Pere, E. (2015). Impact of good governance in the economic development of Western Balkan countries. European Journal of Government and Economics, 4(1), 25-45
Shaw, E. S. 1973. Financial Deepening in Economic Development. New York: Oxford University Press. ۴۸-۶۰
Sokhanvar, A. 2019. Does foreign direct investment accelerate tourism and economic growth within Europe?. Tourism Management Perspectives, 29 (2019) 86–96.
سید نورانی, سید محمدرضا, & سطوتی پیرایش, هادی. (1399). نقش سرمایه گذاری مستقیم خارجی بر رشد اقتصادی با تکیه بر تئوری وابستگی و حکمرانی درگروه کشورهای در حال توسعه. ماهنامه جامعه شناسی سیاسی ایران, 3(2), 187-214. doi: 10.30510/psi.2020.117702
MLA
سید محمدرضا سید نورانی; هادی سطوتی پیرایش. "نقش سرمایه گذاری مستقیم خارجی بر رشد اقتصادی با تکیه بر تئوری وابستگی و حکمرانی درگروه کشورهای در حال توسعه". ماهنامه جامعه شناسی سیاسی ایران, 3, 2, 1399, 187-214. doi: 10.30510/psi.2020.117702
HARVARD
سید نورانی, سید محمدرضا, سطوتی پیرایش, هادی. (1399). 'نقش سرمایه گذاری مستقیم خارجی بر رشد اقتصادی با تکیه بر تئوری وابستگی و حکمرانی درگروه کشورهای در حال توسعه', ماهنامه جامعه شناسی سیاسی ایران, 3(2), pp. 187-214. doi: 10.30510/psi.2020.117702
VANCOUVER
سید نورانی, سید محمدرضا, سطوتی پیرایش, هادی. نقش سرمایه گذاری مستقیم خارجی بر رشد اقتصادی با تکیه بر تئوری وابستگی و حکمرانی درگروه کشورهای در حال توسعه. ماهنامه جامعه شناسی سیاسی ایران, 1399; 3(2): 187-214. doi: 10.30510/psi.2020.117702