مولفه های رقابت سیاسی اسلامی- ایرانی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانش آموخته دکتری دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی ، تهران، ایران

چکیده

چکیده
رقابت سیاسی به مثابه رفتاری طبیعی و حتی مفید، وجه ممیزه ساخت سیاسی غیرمتمرکز و دمکراتیک می باشد. البته تمام تلاش های سیاسی، باید معطوف به جلوگیری از تبدیل رقابت سیاسی به کشمکش و منازعه شود. بر همین اساس از لحاظ نظری، سه نوع رقابت سیاسی را می توان در نظر گرفت که عبارتند از، «رقابت سیاسی بر نظام سیاسی»، «رقابت سیاسی برای نظام سیاسی» و «رقابت سیاسی در چارچوب نظام سیاسی؛ که نوع «رقابت سیاسی در چارچوب نظام سیاسی» موردنظر ماست . از این نگاه، مولفه های رقابت سیاسی به عنوان قواعد رقابت سیاسی، جهت ایجاد نظم، که همه بازیگران به آن متعهد می باشند به شمار می روند. در ادامه به مهمترین مولفه ها در حوزه رقابت سیاسی اسلامی – ایرانی پرداخته شده است. در این پژوهش، ابتدا از روش کیفی و مبانی نظری رقابت سیاسی با روش اسنادی و کتابخانه ای بررسی شده و مولفه ها ی رقابت سیاسی اسلامی-ایرانی و وزن هر کدام با روش کمی و در قالب پرسشنامه (روش دلفی) مشخص و عملیاتی گردیده است..

کلیدواژه‌ها


قرآن کریم
نـهج‌ البـلاغه
امام خمینی(ره)، روح الله (1364). صحیفه امام. تهران: موسسه تنظیم ونشر آثار امام خمینی(ره).
امام خمینی(ره)، روح الله (1389). ولایت فقیه. تهران: انتشارات موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی ،
آیت الله خامنه ای، سید علی (1397). ولایت وحکومت، تهران: صهبا.
آیت الله خامنه ای، سید علی (1397). اندیشه ولایت، تهران: صهبا.
احمدی، محمد (1390). رقابت سیاسی و اخلاق انتخاباتی در ایران: چالش­ها و راهبردها، پژوهشنامه،ش76،
اشیری، سعید (1390). لیله القدر نظام اسلامی انتخابات، تهران: انتشارات انقلاب اسلامی.
افتخاری، اصغر (1380)، «رقابت سیاسی در چارچوب: درآمدی بر نسبت رقابت سیاسی با سرانه ناامنی»، همایش :رقابت ها و چالش های سیاسی در ایران امروز، تهران 1381
اطاعت، جواد(1376)، «تحقق جامعه مدنی در انقلاب اسلامی ایران» در مجموعه مقالات جامعه مدنی و کثرت گرایی سیاسی، تهران، سازمان مدارک فرهنگی انقلاب اسلامی.
امینی، پرویز (1388)، مهار قدرت در مردم سالاری دینی براساس دیدگاه های امام خمینی(ره) و قانون اساسی، تهران: نشرآفتاب توسعه.
ایوبی، حجت­الله (1377)، «مشارکت سیاسی در ایران: تجربه خشونت­بار و پرهزینه» در مجموعه مقالات جمهوریت و انقلاب اسلامی، تهران، سازمان مدارک فرهنگی انقلاب اسلامی، صص
بشیریه، حسین(1382)، دیباچهای بر جامعه شناسی سیاسی ایران، دورة جمهوری اسلامی. تهران: نگاه معاصر.
بی نا، (1379) «میثاق رقابت­های سیاسی و مصلحت ملی»، تهران: همایش «رقابت­های سیاسی و امنیت ملی» مرکز بر بررسی های استراتژیک
پهلوی، محمدرضا (1371)، پاسخ به تاریخ، تهران: انتشارات زریاب.
تاجیک، محمدرضا(1380)، «تجربه رقابت سیاسی در میان ما ایرانیان» در مجموعه مقالات رقابت­ها و چالش­های سیاسی در ایران امروز، ج1، تهران، سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی
تقی زاده انصاری، محمد، (1379)، استقلال سیاسی و استقلال اقتصادی، تهران: مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی(دانشگاتهران)، پاییز 1379دوره 49، شماره صفر- شماره پیاپی 779،
جمشیدی، محمدحسین (1388)، اندیشه سیاسی امام خمینی (ره)، تهران: پژوهشکده امام خمینی و انقلاب اسلامی
جناتی، محمدابراهیم (1377)، «حقوق متقابل حکومت و مردم در گفتمان سیاسی اسلام»، جمهوریت و انقلاب اسلامی، تهران: سازمان مدارک فرهنگی انقلاب اسلامی
جهان­بین، داریوش(1379)، «فرهنگ، وفاق اجتماعی و خشونت»، در مجموعه مقالات:رقابت­های سیاسی و امنیت ملی(رویارویی اندیشه­ها)، تهران، سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی
حق پناه، رضا؛،. جایگاه قانون و قانون گرایی در قرآن، مجله: پژوهش های اجتماعی اسلامی » پاییز 1377 - شماره 14
حسینی، حسین؛ باقری چوکامی، سیامک (1394)، آفاق امنیت، پاییز ش28
خرمشاد، محمد باقر(1383)، مردم سالاری دینی: دمکراسی صالحان، دانشگاه اسلامی، بهار و تابستان 1383، شماره 21 و 22
خواجه­سروی، غلامرضا (1382)، رقابت سیاسی و ثبات سیاسی در جمهوری اسلامی ایران، تهران:  مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
خواجه­ سروی، غلامرضا (1385)، «چارچوبی برای تحلیل رقابت و ثبات سیاسی با نگاهی به تجربه جمهوری اسلامی»، مجله دانش سیاسی، شماره 3
خواجه سروی،  غلامرضا (1382)، «چارچوبی برای تحلیل رقابت و ثبات سیاسی با  نگاهی به تجربه­ی جمهوری اسلامی ایران»، تهران، فصل نامه­ی پژوهشی، شماره­ی 18و19
خواجه سروی، غلامرضا (1389)، سی گفتار پیرامون امام خمینی، انقلاب و جمهوری اسلامی، تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق(ع).
درخشه جلال ، شریعتمداری احمد، (1397) » مولفه های سازنده فرهنگ سیاسی شایسته در سپهر سیاست ورزی امام علی(ع))، سیاست، بهار 1397 - شماره 1 صفحه 24-28
 دلاوری،  ابوالفضل (1378) ، بررسی ریشه های خشونت و بی ثباتی در ایران ، پایان نامه دکتری دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران،
رضاقلی، علی (1384)، جامعه شناسی خودکامگی،  تهران: نشر نی.
رهبر، عباس علی (1393)، تعامل ساخت فرهنگ با توسعه ی سیاسی در فرهنگ سیاسی شیعه، پژوهشهای راهبردی سیاست، تابستان 93 ش9
ره­پیک، حسن (1378)، مسایل عمده در امنیت حقوقی جمهوری اسلامی ایران، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبری (بولتن).
سریع القلم، محمود (1372)، «اصول ثابت توسعه سیاسی»، مجله سیاسی اقتصادی، ش 7 و 8، (فروردین و اردیبهشت).
سویزی، علی‌محمد (1390)، اخلاق انتخاباتی، انتشارات انقلاب اسلامی
شکوری، ابوالفضل (1361)، فقه سیاسی اسلام، ج2، قم: آرین.
صلاحی، سهراب (1386)، پژوهشی در تحولات سیاسی معاصر ایران؛ ایران و انقلاب اسلامی، تهران: دانشگاه امام حسین(ع).
علیخانی، علی اکبر(1380) "ویژگیهای نخبگان سیاسی از دیدگاه امام علی (ع)، فصلنامه اندیشه دینی : بهار 1380 – دوره 2، شماره 3
علیزاده، محسن؛ حقیقت صادق ( 1386)، آسیب شناسی فرهنگ سیاسی ایرانیان، بازتاب اندیشه، تیر86، ش 87
قاسمی، علی اصغر؛ ابراهیم آبادی، غلامرضا (1390)، فصلنامه راهبرد، سال20، ش59.
 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
کارگر قمی ها، اشرف (1395)، درآمدی بر نظام انتخاباتی و تاثیر آن بر احزاب و رقابت سیاسی، مطالعات علوم سیاسی، حقوق و فقه، تابستان، سال دوم، ش2
کتابی، محمود، و دیگران (1380)، گونه شناسی فرهنگ سیاسی دانشجویان شاغل به تحصیل در ایران، ادبیات، پاییز و زمستان1380، ش 26 و 27
کریمی مله ، علی (1380)، « پتانسیل های تبدیل رقابت به منازعات سیاسی ایران»، فصلنامه ی مطالعات ملی، شماره 3
کیخا، عصمت (1383)، فرهنگ سیاسی شیعه و مناسبات آن با فرهنگ ایرانی و غربی، شیعه شناسی، زمستان 83، ش8
مارش ، دیوید؛ استوکر، جری؛ (1378)، روش و نظریه در علوم سیاسی، ترجمه: امیر محمد حاج یوسفی، تهران:  انتشارات پژوهشکده مطالعات راهبردی.
مظفری، آیت (1394)، سبک زندگی، مشارکت و رقابت سیاسی با تاکید بر آیات و روایات، پژوهش های سیاست اسلامی، بهار و تابستان،،1394 ،شماره 7
میر محمدی، داوود (1381)، «رقابت سیاسی و مسئله وفاق اجتماعی»، در در مجموعه مقالات: رقابت‌ها و چالش‌های سیاسی در ایران امروز، ج 2، تهران: سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
وبر، ماکس (1374)، اقتصاد و جامعه، ترجمه عباس منوچهری و همکاران، تهران: مولی.
هیود، اندرو، (1391)، مفاهیم کلیدی در علم سیاست، ترجمه:حسین سعید کلاهی،عباس کاردان، تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.
هانتینگتون ساموئل (1375)، سامان سیاسی در جوامع دستخوش تحول، ترجمه محسن ثلاثی، تهران: انتشارات علم، چاپ دوم
http://farsi.khamenei.ir / آیت الله خامنه ای، سید علی، بیانات و سخنرانی ها