بررسی ارتباط بین دینداری و احساس عدالت اجتماعی در بین شهروندان شهر بندرعباس

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری جامعه شناسی ، واحد بوشهر ، دانشگاه آزاد اسلامی ، بوشهر ، ایران

2 استادیار گروه جامعه شناسی، واحد بوشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، بوشهر، ایران

3 استاد یار گروه جامعه شناسی ، واحد بوشهر ، دانشگاه آزاد اسلامی ، بوشهر ، ایران

چکیده

 
فقدان عدالت در اجتماع باعث پیدایش تبعیض، ستم، فساد و عدم وفاق عمومی می‌شود و چنین جامعه‌ای از فضیلت، وفاق و همبستگی فاصله می‌گیرد و به سوی گسست و اضمحلال پیش می‌رود.
با توجه به اهمیت بحث از احساس عدالت اجتماعی، پژوهش حاضر با استفاده از روش میدانی، تکنیک پیمایش و ابزار تحقیق پرسشنامه به دنبال پاسخ به این سؤال اصلی می باشد که آیا بین دینداری و احساس عدالت اجتماعی در شهر بندرعباس ارتباط وجود دارد؟ جامعه آماری پژوهش حاضر تمامی شهروندان 18 سال به بالای شهر بندرعباس می باشد که تعداد 384 نفر از آنها به عنوان حجم نمونه مورد بررسی قرار گرفته و برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزارهای SPSS و معادلات ساختاریSmart PLS  استفاده شده است.
نتایج تحقیق حاکی از آن است که بین دینداری (36/0P= ) و تمامی ابعاد آن یعنی بعد اعتقادی دینداری (42/0 P=)، بعد مناسکی دینداری (37/0 P=)، بعد پیامدی دینداری (32/0 P=)، بعد تجربی دینداری (28/0 P=)، بعد شناختی دینداری (24/0 P=) با میزان احساس عدالت اجتماعی شهروندان شهر بندرعباس ارتباط مثبت و مستقیم و معنادار وجود دارد. بنابراین تمامی فرضیه های پژوهش تأیید می شوند. همچنین نتایج حاصل از مدل معادله ساختاری (Smart PLS) نیز نشان می دهد که دینداری بر احساس عدالت اجتماعی تاثیر متوسط داشته (501/0) و متغیر دینداری در مجموع 25/0 از واریانس متغیر احساس عدالت اجتماعی را تبیین می کند.

کلیدواژه‌ها


- بشیریه، حسین. (1378). تاریخ اندیشه های سیاسی در قرن بیستم. تهران: نشر نی.
- پایا، علی (1381) جان راولز نظریه پرداز انصاف و عدالت. کتاب ماه ادبیات و فلسفه.
- پورعزت، علی اصغر. (1380). مدیریت دولتی و عدالت اجتماعی. دانش مدیریت. شماره 55.
- جمشیدی، محمد حسین. (1380). نظریه عدالت. تهران: پژوهشکده امام خمینی و انقلاب اسلامی.
- حقیقتیان, منصور, (1394). بررسی رابطه دینداری با رضایت از زندگی در بین زنان شهر اصفهان. سومین کنفرانس ملی جامعه شناسی و علوم اجتماعی. تهران: موسسه اطلاع رسانی نارکیش.
- حیدرخانی، هابیل؛ نوربخش، یونس و قنبری، نوذر. (1396). بررسی ارتباط بین دینداری در ابعاد مختلف و سلامت اجتماعی جوانان مناطق حاشیه‌ای شهر کرمانشاه. برنامه ریزی رفاه و توسعه اجتماعی، دوره 8، شماره 30، بهار، 66-31.          
- حیدری ساربان، وکیل. (1397). تحلیل عوامل بهبود احساس عدالت اجتماعی (مورد شناسی: شهرستان اردبیل). جغرافیا و آمایش شهری منطقه ای، شماره 28، پاییز. 110 – 91.
- خدارحیمی، سیامک و جعفری، سیدغلامعلی. (1377). مقاله رواندرمانی مذهب (نقش مذهب بر فرآیندهای بهداشت روانی و رواندرمانی در روانشناسی بالینی). تازه های روان درمانی، شماره 7 و 8.
- ریتزر، جرج. (1389). نظریه های جامعه شناسی معاصر. ترجمه: محسن ثلاثی، تهران: نشر علمی.
- فروند، ژولین. (1375). شناسایی ماکس وبر. ترجمه عبدالحسین نیک گهر، تهران: توتیا.
- طالبان، محمدرضا و میرحسینی، مهسا. (1395). ﺑﺮرسی ارتباط اﺣﺴﺎس ﻋﺪاﻟﺖ سیاسی با نوع دینداری و سوگیری ایدئولوژیک. جامعه شناسی نهادهای اجتماعی دوره سوم بهار و تابستان 1395 شماره 7.
- مجیدی، حسن؛ امیدی، مهدی (1397). بررسی تطبیقی الگوی عدالت از منظر شهید مرتضی مطهری و مایکل والزر.دو فصلنامه دانش سیاسی، سال 14، شماره پیاپی 28، 34 – 1.
- نوایی، محمود و دیگران. (1392). احساس عدالت و عوامل اجتماعی مرتبط با آن. رفاه اجتماعی، دوره 13، شماره 49.
- نیلی، مسعود و دیگران. (1386). اقتصاد و عدالت اجتماعی. تهران: نشر نی.
- والزر، مایکل. (1394). حوزه‌های عدالت. در دفاع از کثرت‌گرایی و برابری. ترجمه صالح نجفی، تهران: نشر ثالث.
- هزار جریبی، جعفر. (1390).بررسی احساس عدالت اجتماعی و عوامل موثر بر آن (مطالعه موردی شهرتهران). جامعه شناسی کاربردی، سال بیست و دوم، شماره پیاپی 43. 62-41.
- همیلتون، ملکم. (1389). جامعه شناسی دین. ترجمه محسن ثلاثی. تهران: تبیان.
- Furman, G. (2016).  Social Justice Leadership as Praxis: Developing capacities through preparation programs, Educational Administration Quarterly. 48 (2). 191-229.
- Glock C. and Stark , R. (1970). Religion and Society in Tension, US, Rand McNally & Company.
- Lenski. G. (1963). The Religious Factor: A Sociological Study of Religion’s Impact on Politics. Economics, and Religious Life, Rev. ed. Garden City, N.Y. : Doubleday, Anchor
- Puhakka,A. (2001). A Study of Rawls’ Theory of International Justice, Master’s Thesis, University of Joensuu Faculty of Social Sciences Department of Social Policy.
- Sawatzky, R., Ratner, P. A., & Chiu, L. (2005). A metaanalysis of relationship between spirituality and quality of life. Social Indicators Research, 72: 153-188.
- Sorek, Tamir and Alin M. Ceobanu. (2009). Religiosity, National Identity and
Legitimacy: Israel as an Extreme Case. Sociology 43: 477-496.
- Wasserman, Ira & Trovato, Frank (1996) The Influence of Religion on Smoking and Alcohol Consumption(Alberta Case Study), International Review of Modern Society, Vol.26(Autumn): No.2: 43-56.
- Wilson, M (2015), Education for social justice in rural Nepal: towards an integrated theoretical framework and operational research strategy for supporting intervention, Journal of Philosophy of Education, 2 (6), 112- 145.