بررسی مسئله مخلوق یا غیرمخلوق بودن کائنات از دیدگاه ابن‌سینا و آگوستین

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای گروه فلسفه و ادیان ، دانشکده ادبیات و علوم انسانی ، واحد تهران مرکزی ، دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران ، ایران

2 استادیار و عضو هیات علمی گروه فلسفه و ادیان ، دانشکده ادبیات و علوم انسانی ،واحد تهران مرکزی ، دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران ، ایران

3 دانشیار و عضو هیات علمی گروه فلسفه و ادیان ، دانشکده ادبیات و علوم انسانی ، واحد تهران مرکزی ، دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران ، ایران

چکیده

ابن‌سینا دیدگاهی متافیزیکی و هستی شناسانه بین وجود و آفریننده ممکنات-یا ماسوای خویش-قائل است آگوستین علت هستی بخش همه موجودات را خداوند می‌داند و خدا را وجود کامل و مطلق می‌داند که تغییر در او ممکن نیست و موجودی ازلی است. در حالی که موجودات مخلوق تغییر پذیر هستند و چیزی که تغییر پذیر است و از عدم به وجود می‌آید نمی‌تواند علت وجودی خود باشد پس علت وجودی او موجودی است مطلق و سرمدی. وی در مورد جهان این گونه می‌اندیشد که: جهان از عدم و همراه با زمان خلق شده است. به این معنی که زمان با خلقت به وجود آمده است. آگوستین و ابن سینا هر دو به مخلوق بودن جهان توسط خداوند باور داشته اند. ابن سینا زمان را از راه حرکت اثبات می کند. اما أگوستین در تحقیقات اولیه خود برای تعریف زمان در قالب اصطلاحاتی از حرکت تلاش کرده بود ولی در نظریات بعدی تعریف حرکت را به‌وسیله زمان رد کرد. ابن‌سینا مقوله حرکت را دقیقاً مرتبط با مفاهیم قوه و فعل می‌داند و با لحاظ کردن مقوله حرکت، جهان مادی را به دو عالم تحت القمر و فوق القمر تقسیم می‌کند. در نظریات آگوستین خدای واحد و حقیقی از سه شخص تحت عناوین: پدر، پسر و روح‌القدس تشکیل یافته است. آگوستین معتقد است خداوند جهان را از ماده بی‌شکل آفرید و آن ماده نیز از عدم آفریده شد.

کلیدواژه‌ها