سنجش گرایشات سیاسی اصلاح طلبی و اصولگرایی شهروندان استان خوزستان بر حسب میزان سرمایه اجتماعی در انتخابات ریاست جمهوری اسلامی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری جامعه شناسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات، تهران، ایران

2 استادیار دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد گرمسار، سمنان، ایران

3 دانشیار دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاداسلامی، واحد تهران مرکز، تهران، ایران.

4 استاد دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

5 دانشیار دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

در پژوهش حاضر، تاثیر میزان سرمایه اجتماعی بر روی گرایشات سیاسی اصلاح طلبی و اصولگرایی شهروندان استان خوزستان مورد بررسی قرار گرفت. در این راستا قطب سنجی گرایشات سیاسی اصلاح طلبی و اصولگرایی شهروندان طی سه دوره انتخابات ریاست جمهوری اسلامی ایران (1376،1384 و 1392) بر حسب میزان سرمایه اجتماعی، طراحی و تحلیل گردید. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های رگرسیونی، تحلیل F، آزمون T و تحلیل معادلات ساختاری در قالب نرم افزار SPSS و PlS اسمارت کمک گرفته شد. جامعه آماری این پژوهش شهروندان استان خوزستان و نمونه آماری تعداد 5 شهرستان دارای جمعیت بیش از 100.000 نفر جمعیت بوده که اطلاعات لازم با استفاده از ابزار پرسشنامه و با روش احتمالی چند مرحله ای جمع آوری گردید. در ادامه برای بدست آوردن میزان روایی یا قابلیت اعتبار داده‌ها، از معیار SVR و معیار ملاک تجربی به شکل استاندارد استفاده شد. با استفاده از نتایج پژوهش مشخص گردید که، دو گانه قطب نمای گرایشات سیاسی اصلاح طلبی و اصولگرایی کاملا متاثر از میزان سرمایه اجتماعی نواحی مختلف جامعه آماری است و ارتباط معنادار بین این نوع از گرایشات سیاسی و میزان سرمایه اجتماعی بر حسب متغیرهای جمعیت شناختی نظیر:جنس، قومیت، سکونت و شاخص پایگاه اقتصادی و اجتماعی تایید گردید. همچنین نمایه قطب نمای گرایشات سیاسی نشان داد که بیشترین و کمترین تعلقات سیاسی متاثر از سرمایه اجتماعی، به ترتیب در گرایشات سیاسی اصلاح طلبی و اصولگرایی شهروندان خوزستانی دیده شد.

کلیدواژه‌ها


1 .ابوالحسنی، سید رحیم. )1384« .)نگرش و گرایشهای سیاسی مردم )اصالحطلبی یا محافظهکاری(«. 
مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی. شماره 69 ،صفحات 24-1.
2 .مرادی، سـاالر و احمدی، یعقوب )1397« .)سـرمایه اجتماعی و فرهنگ شـهروندی«. فصلنامه علوم 
اجتماعی. دوره 27 ،شماره 18 ،صفحات 129-101.
3 .بوردیـو، پـی یـر. )1381«.)نظریه کنش، دالیـل عملی و انتخاب عقالنی«. ترجمـه مرتضی مردیها، 
تهران، نی.
4 .خوشفـر، غالمرضـا و پناهی، محمدحسـین )1390« .)بررسـی تأثیر سـرمایه اجتماعی بر مشـارکت 
سیاسی استان گلستان«. پژوهشنامه جامعهشناسی جوانان. دوره 2 ،شماره 1 ،صفحات 82-61.
5 .خلفخانی، مهدی و حیدری، مرجان. )1394« .)تأثیر سرمایه اجتماعی بر مشارکت سیاسی دانشجویان 
دانشگاه پیام نور شهرکرد«. پژوهشهای جامعهشناختی. دوره 1 ،شماره 9 ،صفحات 78-48.
6 .ذولفقاری، ابوالفضل و فعلی، جواد. )1388« .)بررسی تأثیر جایگاه جوانان تهران در فضای اجتماعی 
بـر روی میـزان گرایـش به ارزشهـای دموکراتیک«. فصلنامـه پژوهش اجتماعی. دوره2 ،شـماره5 ،
صفحات 201-177.
7 .رسـتگار خالـد، امیـر )1391 «.)رابطـه سـرمایه اجتماعی با شـهروندی دموکراتیـک«. فصلنامه علوم 
اجتماعی. شماره 59 ،صفحات 1322-89.
8 .شـهریاری، حیدر. )1393« .)تحلیل تطبیقی گرایش سیاسـی دانشـجویان دانشـگاه تهران«. فصلنامه 
دانش سیاسی. دوره 2 ،شماره 20 ،صفحات 101-63.
9 .صبـاغ پـور، علیاصغر. )1373 .)بررسـی نگرش سیاسـی -مذهبی جوانان ذکور تهـران. پایاننامه 
کارشناسی ارشد جامعهشناسی؛ دانشگاه تربیت مدرس.
1010 صبوری، منوچهر. )1381« .)جامعهشناسی سازمانها«. تهران، نشر شبتاب.
1111 عالـم، عبدالرحمـن. )1379« .)بازبینـی طیـف گرایشـات سیاسـی«، مجله دانشـکده حقوق و علوم 
سیاسی. شماره48 ،صفحات 155-115.
1212 عباسـی سـرمدی، مهـدی، مهرابی کوشـکی، راضیه و رهبر قاضـی، محمود رضا. )1393« .)بررسـی 
تأثیر سرمایه اجتماعی بر مشارکت در انتخابات«. فصلنامه مسائل اجتماعی ایران. دوره5 ،شماره 2 ،
صفحات 60-41.
1313 عطار، سعید و ابوالحسنی، رحیم. )1391« .)رویکرد سیاست شبکهای: تعمیم اندیشه سرمایه اجتماعی 
به عرصه تحلیل دولت«. مطالعات توسعه اجتماعی ایران. شماره 2.
1414 فتحی، یوسـف. )1395« .)مطالعه جامعهشـناختی رابطه سـبک زندگی و جمعیت جوان و تأثیر آن بر 
سرمایه اجتماعی با تأکید بر قران و حدیث«. فصلنامه جامعهشناسی سبک زندگی. دوره2 ،شماره6 ،
صفحات 133-101.
فصلنامه جامعهشناسی سیاسی ایران، سال چهارم، شماره دوم )پیاپی 14 ،)تابستان 1400
62
1515 فوکویامـا، فرانسـیس. )1385 .)امریـکا بـر سـر تقاطع: دموکراسـی، قدرت و میـراث جریان نو 
محافظهکاری در امریکا. ترجمه وحید امیری، مجتبی. تهران، نشر نی.
1616 فوکویاما، فرانسیس. )1379 .)پایان نظم. ترجمه غالم عباس توسلی، تهران، جامعه ایران.
1717 قاضی رهبر، محمود. امام جمعه زاده، سید جواد. هرسیج، حسین و حاتمی، عباس. )1393 .)تحلیل 
رابطه بین سـرمایه اجتماعی و مشـارکت سیاسـی )مطالعه موردی: دانشـجویان دانشگاههای اصفهان، 
صنعتی اصفهان، هنر اصفهان و علوم پزشـکی اصفهان در سـال تحصیلی )1393-1392 .)پایاننامهی 
دکتری رشته علوم سیاسی. دانشگاه اصفهان دانشکده علوم اداری گروه علوم سیاسی.
1818 کلمن، جیمز. )1377 .)بنیادهای نظریه اجتماعی. ترجمه منوچهر صبوری،. تهران، نشر نی.
1919 جعفـری، فاطمـه. و میرزایـی، خلیل )1388« .)تأثیـر عوامل اجتماعی و جمعیتی بر گرایش سیاسـی 
دانش آموزان دبیرستان رودهن«. فصلنامه پژوهش اجتماعی. دوره 2 ،شماره 3 ،صفحات 177-161.
2020 هابرمـاس، یورگـن. )1384 .)دگرگونی سـاختاری حوزه عمومی. ترجمه محمـدی، جمال. تهران، 
نشر افکار.