الگوی دولت شفاف برای جمهوری اسلامی ایران بر اساس نظریه داده بنیاد

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشـجوی دکتری علوم سیاسـی، دانشـکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

2 دانشیار گروه علوم سیاسی، دانشگاه امام صادق (ع)، تهران، ایران

3 اسـتاد مدعو گروه علوم سیاسـی، دانشـکده حقوق، الهیات و علوم سیاسـی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

چکیده

چکیده

دولت شفاف مدل جدیدی از دولت‌های مدرن است که مبتنی بر شفافیت رویه‌ها و رفتارهای سیاسی اقتصادی است. آزادی اطلاعات و دسترسی شهروندان به اطلاعات حوزه عمومی مهمترین وجه ممیزه این دولت است. هدف این پژوهش ارائه الگوی دولت شفاف برای جمهوری اسلامی ایران است. برای این منظور از نظریه داده بنیاد استفاده شد و با 16 متخصص حوزه شفافیت با دو روش نمونه گیری هدفمند و گلوله برفی مصاحبه شد. به‌منظور تحلیل داده‌ها، سه نوع کدگذاری شامل کدگذاری باز، محوری و انتخابی انجام شد. در فرایند این پژوهش 163 کد باز و 12 کد محوری استخراج که بر اساس آن الگوی پارادایمی شفافیت دولت در بافت فرهنگی- اجتماعی ایران استخراج شد. مطابق یافته-های این پژوهش مؤلفه های تشکیل دهنده دولت شفاف عبارتند از: حکمرانی خوب، مشارکت کیفی اجتماعی، چابکی دولت و گردش آزاد اطلاعات. همچنین عوامل موثر بر شفافیت دولت براساس نظرات مشارکت‌کنندگان عبارتند از: اراده و انگیزه دولت برای شفافیت، زمینه‌ها و شرایط اجتماعی، فرهنگی محیطی، مرحله‌ای بودن اجرای شفافیت، نهادسازی، تقویت فرهنگ عمومی، مدیریت شفاف، مدیریت و مهار فساد و توانمندسازی سمن ها. بدین ترتیب در شرایط فرهنگی سیاسی جامعه ایران، چنانچه این عوامل در کنار یکدیگر و همگام باهم وجود داشته باشد، شکل‌گیری دولت شفاف با مختصات فوق دور از انتظار نیست.

کلیدواژه‌ها

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار