مبانی و اصول تفسیر قرآن کریم با تأکید بر نگرش های سیاسی مفسران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشگاه یادگار امام

چکیده

مبانی و اصول تفسیر یکی از مباحث مهم و اساسی در تفسیر قرآن کریم است. هدف مقاله حاضر بررسی مبانی و اصول تفسیر قرآن کریم با تأکید بر نگرش های سیاسی مفسران است. در این راستا با استفاده از روش کتابخانه ای مهم ترین مبانی ظاهری در تفسیر قرآن کریم من جمله؛ علم لغت، نحو و اعراب، اختلاف در تقدیر، علم قرائات و علم به ناسخ و منسوخ قرآن مرتبط با موضوع معرفی گردید و بطور موجز به بررسی و بازخوانی آن ها پرداخته شد.با توجه به اینکه اگر مفسر بخواهد به فهم واقعی کلام الهی نایل گردد در ادامه مبانی باطنی تفسیر تحت عناوین؛ حجیت قرآن، آگاهی و اعتقاد به جهان بینی قرآن کریم، دانستن تأویلات قرآن و رسوخ در علم بیان شد. بررسی ها حاکی از این است که انحرافاتی که ناشی از خاستگاه اجتماعی مفسر و ویژگی‌های تربیتی، روحی و اخلاقی مفسر می‌باشد در ادوار مختلف تاریخ اسلام از صدر تا زمان حاضر باعث بروز اختلافات عمیق در میان امت اسلامی گردیده؛ زمینه تکفیر و حتی قتل مسلمان به دست مسلمان را ترویج و توجیه کرده است. اگر مفسری دارای اعتقادات و باورهای ناصحیحی باشد طبیعتا نمی‌تواند به فهم حقیقی کلام الهی نائل گردد و هم چنین پایه های درک غلط عامه را نیز فراهم می آورد.

کلیدواژه‌ها