بازنمایی سیاست های شاه طهماسب اول در برابر مخالفان اعتقادی و مذهبی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه آزاد اسلامی، شهر ری، ایران.

2 دانشگاه آزاد اسلامی، شهر ری، ایران

چکیده

در سرتاسر حکومت صفویان، مذهب و نیروهای وابسته به آن نقش عمده‌ای ایفا می‌کردند. در واقع، حکومتی که شاه اسماعیل اول در 907 ق تأسیس کرد، حکومتی مذهبی بر پایۀ شاخص‌های دینی موجود در جامعه بود. حاکمان صفویه توانستند با اتکاء بر نهاد دین، روند شکل‌گیری قدرت را تسریع بخشند. تأثیر و تأثر حاکمان و روحانیون از هم، ساخت بناهای مذهبی، برگزاری آیین‌های مذهبی و حمایت یا سرکوب پیروان فرقه‌های مذهبی دیگر، از طرفی باعث استحکام دولت صفویه گردید و از طرفی، زمینه‌های فروپاشی و سقوط آن را فراهم آورد. در این تحقیق با تکیه بر روش توصیفی- تحلیلی و منابع کتابخانه‌ای، سیاست‌های شاه طهماسب اول در برابر مخالفان مذهبی و فکری در این دوران بررسی شده است. شورش‌های سیاسی- مذهبی دوران شاه مذکور بدین قرار است: الف) شورش قوام-الدین نوربخش ب) شورش علاءالدوله رعناشی در دزفول ج) شورش در منطقۀ کردستان د) شورش خان‌احمد خان، حاکم آل‌کیا در گیلان و اجبار او به پذیرش مذهب شیعه اثنی‌عشری پس از تسلیم. آنچه در رویکردهای سیاسی و مذهبی شاه طهماسب تأثری مستقیم برجای گذاشت، تغییر گرایش او از صوفیان به سوی فقیهان شیعی بوده است.

کلیدواژه‌ها