بررسی تحلیلی ـ تطبیقی سرنوشت روان انسان پس از مرگ در دین زرتشت و دین یهود

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری تاریخ ایران قبل از اسلام، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

2 استادیار بنیاد دایره‌المعارف اسلامی (دانشنامه جهان اسلام)، تهران، ایران (نویسنده مسئول).

3 استاد گروه تاریخ و باستان شناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

چکیده

از مهمترین اصول و مبانی اعتقادی ادیان الهی، باور به حیات پس از مرگ است. در بندهای متعددی از متون اوستایی و پهلوی، به حیات پس از مرگ اشاره شده است و این موضوع از ویژگیهای دین یهود نیز به شمار می‌رود. در این پژوهش ابتدا بررسی سرنوشت روان انسان پس از مرگ، از دیدگاه دینهای زرتشتی و یهود می‌آید و شباهتها و تفاوتهای دو دین از جمله در مباحثی چون ضرورت وجود جهان پس از مرگ و محدود بودن آن تا رستاخیز، کیفر و پاداش برای مجرمان و نیکوکاران، جایگاه بهشت و جهنم و همیستگان در جهان پس از مرگ برای انسانها، و حضور روان بدون بدن در عالم پس از مرگ، بررسی می‌شود. میان ادیان الهی سامی مشابهت‌های بسـیاری در عقایـد مربـوط بـه مبـدأ روح، سرنوشـت روح پـس از مـرگ، رستاخیز، داوری ، بهشت و جهنم وجود دارد که این امر حاکی از ارتباط مستقیم و بی‌واسطة این ادیان بـا یکدیگر اسـت. اما مشابهات دو دین زرتشتی و یهودی را در زمینه‌های متفاوت دیگری باید بررسی کرد که در این میان، ارتباط اجتماعی و فرهنگی میان زرتشتیان و یهودیـان پـس از سقوط اورشلیم و اسارت یهودیان به دست بخت النصر و سپس فتح بابـل توسط کوروش و آزادی یهودیان که زمینه‌ساز نفوذ فرهنگ ایرانی و عقایـد زرتشـتی در اعتقـادات یهـود گشـت، حـائز اهمیـت است. موضوع اصلی این نوشتار، بررسی تحلیلی- تطبیقی سرنوشت روان انسان پس از مرگ، در دین‌های زرتشتی و یهود است.
کلیدواژه: مرگ، حیات پس از مرگ، سرنوشت روان، دین زرتشتی، دین یهود.

کلیدواژه‌ها