تبیین مولفه ها ی مورفولوژی شهری بر اساس سیاست و شاخص های تاب آوری شهری به روش تحلیل عاملی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای شهرسازی دانشکده فنی و مهندسی واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

2 استاد تمام و عضو هیات علمی دانشکده عمران، معماری و هنر واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

3 استادیار و عضو هیات علمی دانشکده فنی و مهندسی واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

10.30510/psi.2022.326302.3002

چکیده

رشد جمعیت شهری جهان در قرن اخیر و تغییرات محیطی حاصل از شهرنشینی و شهرگرایی موجب توسعه شهری غیر متوازن و از هم گسستن سکونتگاههای طبیعی شده است که این امر موجب تغییرات آب و هوایی و زیست محیطی ، افزایش فرکانس و شدت حوادث و تشدید بلایای طبیعی مانند زلزله در شهرها شده است.
بنایراین شهرها باید بر اتکا بر ظرفیت داخلی خود بتوانند برای حیات و رشد مداوم در برابر تغییرات زیست محیطی جهان ، پایدار و تاب آور شوند. این در حالی است که مورفولوژی شهرها ممکن است غیر قابل تغییر و غیر منعطف بوده و خواص آن تأثیر مستقیم بر تغییرات اجتماعی و اقتصادی و محیط شهری داشته باشد و یا بالعکس می تواند موجب کاهش آسیب و افزایش ظرفیت پاسخدهی شهرها به شوک های وارده گردد.
پژوهشگران در این تحقیق با استفاده از روش توصیفی تحلیلی و تحلیل عاملی(Factor Analysis) به دنبال شناسائی و تبیین مولفه های اصلی مورفولوژی و تاب آوری شهری در مقیاس های کلان و میانی می باشند. نتایج تحقیق حاضر نشان می دهد که بر اساس روش تحلیل عاملی نهایتا 6 عامل اصلی از میان 28 عامل شناسائی شده بر میزان تاب آوری یکپارچه شهرها از منظر مورفولوژی شهری موثر خواهد بود که عبارتند از : 1. اتصال پذیری و هم پیوندی شبکه، 2. تراکم تقاطع و شبکه ارتباطات، 3. میزان نابرابری و توزیع امکانات شهری ، 4. نسبت معابر قابل استفاده در زمان بحران، 5. آموزش و آگاهی اجتماعی، 6. میزان اشتغال و بیکاری.

کلیدواژه‌ها