مکتب پوزیتیویسم دردوره محمدرضاشاه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه تاریخ،واحد شبستر ،دانشگاه آزاد اسلامی،شبستر ، ایران

2 گروه تاریخ،واحدشبستر،دانشگاه آزاد اسلامی، شبستر ،ایران(نویسنده مسئول)

3 گروه تاریخ،واحد تبریز،دانشگاه آزاداسلامی،تبریز،ایران

4 استادیار علوم سیاسی ، دانشگاه تبریز ،تبریز،ایران

10.30510/psi.2022.324856.2958

چکیده

تاریخ نگاری از مهم ترین بسترهای حضور و نمود ناسیونالیسم فرهنگی است و در روند شکل گیری دولت ملت ها، تاریخ نقش اساسی را داشته است. در عصر دولت ملت ، نگاه ابزاری وفایده گرایانه به تاریخ برای حکومت ها از طریق نگارش و آموزش تاریخ اهمیت پیدا کرد. عمده آثاری که به بررسی ایران معاصر اهتمام ورزیده اند، ایران جدیدرا در راستای تقابل دو فرهنگ سنتی و مدرن یافته‏اند در دام صرف نظریۀ سنت و مدرنیسم گرفتار آمده اند. دیگر آثار معدودی نیز که اندیشه ها را در قالب جریانات فکری چپ وراست و یا مذهبی و لیبرال به بحث گذاشته اند بیشتر عرصه سیاسی یا به اصطلاح نمود سیاسی آن جریانات را در قالب احزاب و تشکل های سیاسی بررسی و از ریشه شناسی آنها بازمانده‏اند. سکولار کردن سیستم‌های اجتماعی و تعلیم و تربیت از آفات منطق اثبات‏گرایانه است که مشکلات فردی و اجتماعی زیادی را در جامعه اسلامی به دنبال دارد.مکتب پوزیتیویسم به نحو بارزی در تاریخ نگاری ناسیونالیستی ایران بروز یافت. بیشتر تاریخ های نوشته شده در دورة پهلوی حامل این مفهوم بودند که رسیدن به پیشرفت و نوسازی جامعه بر طبق الگوهای غربی آرمان همه است و این آرمان به دست باکفایت رضاشاه و سپس پسرش امکان پذیر شده است. نویسندگان متعددی تحت این گرایش و اندیشه بودند.

کلیدواژه‌ها

ماهنامه جامعه شناسی سیاسی ایران
دوره 5، شماره 11
بهمن 1401
صفحه 1212-1228

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار