بررسی ساختار و تشکیلات ارتش ایران در دوره پهلوی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، گروه تاریخ، دانشکده ی علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف آباد، ایران

2 استادیار،گروه تاریخ، دانشکده ی علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف آباد، ایران.

3 دانشیار،گروه تاریخ، دانشکده ی علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف آباد، ایران.

10.30510/psi.2022.301285.2185

چکیده

شکست قشون ایران در جنگ با قوای روس در زمان فتحعلی شاه لزوم ایجاد ارتش منظم و نوین در ایران به وضوح آشکار شد. اگر چه اقداماتی جهت اصلاحات ارتش و قوای مسلح از طریق دولتمردانی مانند عباس میرزا، قائم مقام فراهانی، امیرکبیر و حسین‌خان سپهسالار صورت گرفت و دارالفنون که در تشکیل ارتش نوین موثر بوده به وجود آمد، لکن اصلاحات محدود و بی رمق بود. جنگ جهانی اول و اشغال بخش‌هایی از ایران توسط روسیه، انگلستان و عثمانی نیاز به اصلاحات و تشکیل ارتش منظم را بیش از پیش هویدا ساخت. سرانجام رضاخان فرمان تشکیل قشون متحد الشکل را صادر نمود و کلمات ژاندارم و قزاق را ملغی نمود، ستاد مشترک تشکیل داد و در هئیت شورای قشون، کشور را به 5 ناحیه نظامی تقسیم و به هر ناحیه یک لشکر اختصاص داد. کارخانه‌‌‌‌‌های تسلیحات و مهمات دایر شد. اما در شهریور 1320. ش. با حمله‌ی نیروهای متفقین، ارتش ایران فروپاشید و رضاشاه کناره گیری نمود. این پژوهش با هدف بررسی ساختار و تشکیلات ارتش ایران در دوران پهلوی انجام گرفت. روش مورد استفاده در مطالعه روش کتابخانه ای و به شیوه ی تحلیلی بوده است. نتایج حاصل از مطالعات نشان می دهد که در اواخر دوران پهلوی دوم و بالاخص پس از کودتای 28 مرداد تشنج و بی نظمی در واحدهای ارتش ایران افزایش یافته، تفرقه بین درجه داران و افسران باعث شد نظامیان انضباط خود را از دست دهند و در نتیجه نظام ارتش ایران از هم فروپاشید.

کلیدواژه‌ها

ماهنامه جامعه شناسی سیاسی ایران
دوره 5، شماره 11
بهمن 1401
صفحه 1554-1570

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار