نگرش سنجی روحانیت نسبت به تحزب در جمهوری اسلامی ایران (1357-1397)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترا مسائل ایران دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز،تهران،ایران

2 نویسنده مسئول :دکتر محمدجواد حق شناس استادیار روابط بین الملل دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز، تهران،ایران

3 استادیار روابط بین‌الملل دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز،تهران ،ایران.

10.30510/psi.2022.320039.2812

چکیده

هدف و زمینه: تاریخچه حزب به مفهوم جمعیتی در ایران قدمت طولانی داشته و حزب سیاسی به شکل مشخص و با چارچوب مقاومت مرسوم و جدید از احزاب در ایران از حدود یک قرن تجاوز نمی‌کند و به دوره مشروطه یا کمی پیش‌‌تر از آن باز می‌گردد اما در طول تاریخ اندیشه سیاسی ایران روحانیون به خصوص از عصر صفویه به بعد نقشی اساسی و مهم در کنش‌های سیاسی مردم ایفا کرده‌اند‌‌‌‌‌‌‌‌.روش: روش به‌کار رفته در این تحقیق ترکیبی از روش اسنادی و توصیفی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌-تحلیلی است. این تحقیق با رویکری جامعه شناسی سیاسی و با هدف مطالعه حوادث تاریخی و تاریخ نگاری نبوده به همین خاطر تمام موارد تاریخی برای عناوین ذکر نشده و تنها شواهد مهم مورد استفاده واقع شده است. روش گرد آوری اطلاعات از نوع تحلیل محتوا ‌است.نتایج: پیروزی انقلاب اسلامی‌‌‌‌‌‌‌‌، باب نوینی را برای فعالیت گروه‌ها‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، تشکل‌ها و احزاب سیاسی باز کرد؛ و شاهد تقابل جناح‌های سیاسی مختلف و در مقابل‌‌‌‌‌‌‌‌، اتحاد گروه‌های متفاوت حول محوری مشترک بود. مسئله رابطه نهاد روحانیت با احزابی که روحانیون مسئولان آن هستند‌‌‌‌‌‌‌‌، از دیرباز مسئله مهم و چالش برانگیزی در حوزه آخوندی بوده است. تعداد اندک روحانیونی که در قبل از انقلاب به سمت حزب سازی و یا حتی استفاده از نظم موجود مدرن می‌شتافتند نیز مورد انتقادهای صریح و آشکار بودند و در معرض اتهامات مختلف قرار می‌گرفتند.

کلیدواژه‌ها