تحلیل جامعه شناختی اشتباه در جنایات در حقوق کیفری ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه حقوق کیفری و جرم شناسی، واحد یاسوج، دانشگاه آزاد اسلامی، یاسوج، ایران

2 گروه حقوق جزا و جرم شناسی، واحد یاسوج، دانشگاه آزاد اسلامی، یاسوج، ایران

10.30510/psi.2022.328948.3089

چکیده

مسئله اشتباه در جنایت از جمله مباحث قابل‌ توجهی است که در حقوق جزا و جرم شناسی اغلب محل اختلاف حقوق‌دانان و جرم شناسان بوده است. یکی از مسائل فرعی و جانبی رکن روانی جنایات، وقوع اشتباه از ناحیه مرتکب است. در حقوق، اشتباه به طور کلی تصور نادرستی است که آدمی از موضوعی پیدا می کند و بر این تصور افعالی را مرتکب می شود که او را متعهد یا ملتزم سازد. حال، چه‌بسا اگر در آغاز به این موضوع واقف بود هیچ گاه میل و اراده‌ی او بر ارتکاب این افعال قرار نمی‌گرفت. به‌هرحال ممکن است در فرایند ارتکاب جنایت، اشتباهاتی رخ دهد که در نتیجه نهایی و مآلاً در میزان مسؤولیت کیفری مرتکب مؤثر باشد. به هر جهت عدالت کیفری اقتضا دارد که بین کسانی که با خبث طینت و سوءنیت مجرمانه مرتکب عمل خلاف قانون شده با کسانی که در اثر اشتباه یا غفلت بی آنکه خواهان نقض حرمت قانون و آثار آن باشند مرتکب فعلی شده اند که از نظر قانون جرم است تفکیکی قائل شد. محقق در این پژوهش با اتخاذ روش تحلیلی و توصیفی سعی بر آن دارد که به بررسی تأثیر اشتباه در جنایات از منظر جرمشناختی و حقوق کیفری به این موضوع بپردازد.

کلیدواژه‌ها