ابعاد شخصیتی شیخ عبدالحسین تهرانی و نقش ایشان در تحولات دینی و سیاسی دوره قاجار

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه تاریخ و جامعه شناسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

10.30510/psi.2022.302136.2216

چکیده

با تشکیل سلسله قاجار، روند جدیدی در سازمان دینی علمای شیعی ایجاد شدکه با ایجاد نظم و امنیت نسبی، محیطی برای نقش‌آفرینی دوباره علما فراهم شد. در این دوران، علما همانند دوره صفوی به نظریه‌پردازی مشغول نبودند، ولی برای دفع بحران‌هایی هم‌چون بابیت، بهاییت با حکومت همکاری می‌کردند. با این وجود علما و روحانیت نقش مهمی در تحولات دینی و سیاسی دوره قاجار ایفا کردند. موضوع این پژوهش بررسی ابعاد شخصیتی شیخ عبدالحسین تهرانی(شیخ العراقین) می باشد.شیخ عبدالحسین تهرانی ضمن اینکه متصدی حل مسایل شرعی و دینی مردم بودند در حوزه سیاست و مسایل سیاسی هم تلاشهای فراوانی انجام داده اند.شیخ عبدالحسین تهرانی نه تنها در عرصه علمی و اجتماعی زبانزد بودند بلکه در عرصه سیاسی نیز فعالیت های مهم انجام داده اند که از مهم ترین آنها می توان به مبارزه علیه جریانهای بابیت و بهاییت اشاره نمود.ایشان همچنین معتقد به کارآمدی‌ احکام‌ و قوانین‌ اسلامی‌ در جامعه بودند و همین امر باعث شد تا از سوی امیرکبیر به عنوان منصب قضاوت انتخاب شوند. با وجود اینکه شیخ عبدالحسین تهرانی سهم عمده ای در دوره قاجار و در تعامل با امیر کبیر داشته است اما زندگانی، فعالیتها و نقش ایشان مورد بررسی و تحقیق به صورت جدی قرار نگرفته است.

کلیدواژه‌ها