رهبری به مثابه موازنه گر: تحقیق موردی نقش رهبری در حفظ جمهوریت نظام

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه معارف سیاسی اسلام دانشگاه جامع امام حسین علیه السلام

2 گروه تاریخ انقلاب اسلامی دانشگاه جامع امام حسین ع

10.30510/psi.2022.360916.3938

چکیده

در رابطه با نسبت مردمسالاری و طبقه متوسط جدید در نظریه‌های توسعه مجادلات فراوانی صورت گرفته است. نظریات کلاسیک بر این قضیه باور داشتند که طبقه متوسط جدید به لحاظ ایدئولوژیک به دموکراسی وابسته است. در نتیجه با شکل گرفتن این طبقه فشارهای بسیار زیادی بر نظام‌ سیاسی برای اصلاح رویه‌ها به نفع شاخصه‌های مردمسالاری وارد خواهد شد. نتیجه این معادله درگیری میان این طبقه با نظامهای سنتی، شبه‌مدرن، یا اقتدارگرا می‌باشد. متفکرانی همانند پولانزاس و دال بر امکان حیات و همکاری این طبقه با چنین نظامهائی سخن رانده اند. پرسش این است که چگونه طبقه متوسط جدید در نظام مردمسالاری دینی به همکاری با نظام سیاسی روی آورده است؟ این پژوهش با رویکرد تحلیلی، و استفاده از روش تحقیق موردی، و منابع تاریخی و آمارهای اجتماعی-اقتصادی پیش برده شده است. نتیجه این بوده است که نظام سیاسی ایران واجد یک مؤلفه بومی یعنی نهاد ولایت فقیه است که توانسته است به مثابه یک موازنه‌گر، توأمان از ظرفیتهای منابع جمهوریت و منابع اسلامیت برای حفظ مردم از جمله موافقان این طبقه استفاده ببرد. طبقه متوسط جدید علی رغم وجود اختلافات در جهان بینی، ارزشها و هنجارها به ظرفیتهای فعلی نظام اسلامی رضایت داده است و می کوشد اهداف خود را درون آن پیگیری کند.

کلیدواژه‌ها