واکاوی نظام حاکم بر حفظ کاربری اراضی زراعی و باغ‌ها در ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری حقوق عمومی، گروه حقوق، واحد قم، دانشگاه آزاد اسلامی، قم، ایران

2 دانشیار گروه حقوق عمومی، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه قم، قم، ایران.(نویسنده مسئول).

3 استادیار گروه حقوق، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران. استاد مدعو گروه حقوق، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه قم، ایران. (استاد مشاور)

چکیده

نظام حقوقی حاکم بر حفظ کاربری اراضی و باغ‌ها موضوعی است که ازلحاظ ابعاد قانونی اقتصادی و اجتماعی دارای اهمیت بوده و ضرورت حفظ این کاربری به‌عنوان یک عامل غیرقابل‌تجدید نظر و یکی از ارکان مؤثر در توسعه پایدار و منبع تأمین‌کننده امنیت قضایی از اهمیت خاص برخوردار است. پیش از تصویب قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغ‌ها 1374 مجلس چندین قانون به‌منظور جلوگیری از تجزیه و تفکیک و تغییر کاربری در اراضی زراعی و باغ‌ها به تصویب رساند که پاسخگوی حفظ کاربری کلیه اراضی و باغ‌ها اعم از داخل و خارج از محدوده قانونی شهرها نبوده و بر این مبنا تغییر کاربری‌ها تا قبل از قانون موصوف رو به افزایش بوده است. با تصویب قانون حفظ کاربری مصوب 1374 روند تغییر کاربری‌ها کند شد ولی همچنان جوابگوی تمام نیازهای قانونی و اجتماعی کشور نبود تا اینکه در آبان 1385 اصلاحیه قانون مقدم به تصویب مجلس رسید و با وجود نارسائی و نواقص در اجرا روند تغییر کاربری‌ها کاهش‌یافت ولی به‌طورقطع بازدارنده نبود. لذا علاوه بر آموزش و بازنگری و رفع نواقص در قوانین موجود اعم از قوانین داخل محدوده و خارج از محدوده تصویب قوانین جامع و کامل فراگیر به‌منظور کاهش حجم ورودی این‌چنین پرونده‌ها در مراجع قضایی و آموزش انجا ضروری به نظر می‌رسد.

کلیدواژه‌ها