جامعه‌گرایی و اجتماعی بودن فضیلت

نویسندگان

1 استادیار علوم سیاسی دانشگاه فردوسی مشهد

2 دانشجوی کارشناسی ارشد علوم سیاسی دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

مکتب جامعه‌گرایی، بحران‌های اجتماعی جوامع غربی مانند ازهم‌گسیختگی اجتماعی، فروپاشی خانواده‌ها، افزایش اعتیاد، تشدید شکاف طبقاتی، بی‌حسی سیاسی و برخی از مشکلات بین‌المللی مانند فجایع زیست‌محیطی را به لیبرالیسم و فردگرایی آن نسبت می‌دهد. این مقاله سرفصل‌های کلیدی نگرش هنجاری جامعه‌گرایانرا، با تمرکز بر اندیشة مک‌اینتایر، سندل و تیلور، بررسی می‌نماید. نتیجة بررسی آن است که جامعه‌گرایان با نقد مبانی فلسفی لیبرالیسم، جامعه را محور قرار می‌دهند. آن‌ها در برابر ارزش‌های لیبرالی، هنجارهایی را تجویز می‌کنند که با دو صفت فضیلت‌محوری و جامعه‌‌محوری متمایز می‌شوند. در دیدگاه آنان، جامعه و پیوندهای اجتماعی دارای ارزش ذاتی بوده و هویت شخص را می‌سازند، لذا نگاه ابزاری به آن‌ها نافی ارزش حقیقی‌شان است. از دید ایشان، ارزش‌ها و هنجارها اساساً بنیادی اجتماعی دارند و تلقی آن‌ها به‌عنوان خواسته‌های فردی به‌مثابه مخدوش ساختن ماهیت جمعی‌شان است. این مکتب بر جایگاه ویژة خیرها در سلسله‌مراتب هنجارها تأکید ورزیده و خواهان ایفای نقش دولت در پیشبرد خیرات و اهداف اخلاقی است.
 

کلیدواژه‌ها