%0 Journal Article %T بررسی ابعاد سیاسی و اجتماعی شکواییه در شعر خاقانی و نظامی %J ماهنامه جامعه شناسی سیاسی ایران %I انجمن علمی جامعه شناسی سیاسی ایران %Z 2676-6663 %A جعفری, هوشنگ %A خیراندیش, سید مهدی %A تقیه, محمد رضا %D 2023 %\ 01/21/2023 %V 5 %N 11 %P 120-140 %! بررسی ابعاد سیاسی و اجتماعی شکواییه در شعر خاقانی و نظامی %K شکواییه %K خاقانی %K نظامی %R 10.30510/psi.2022.309200.2423 %X شکواییه، یکی از گونه‌های ادب غنایی به شمار می‌آید و به اشعاری گفته می‌شود که شاعر، در قبال ناملایمات و محرومیت‌های وارده بسراید و حکایت از اندوه، رنج، یأس، ناکامی، تیره‌روزی و بدبختی گویندۀ آن کند. این نوع شعر به ویژه در ادبیات فارسی، جایگاه قابل توجهی دارد. شاعران که هنرمندانی تیزبین و صاحبان اندیشه‌های ژرف‌نگر هستند، با دقت بیشتری اوضاع جامعه را کنکاش کرده ونابسامانی‌های آن را در اثر خود جلوه‌گر می‌سازند. پژوهش حاضر، به بررسی تطبیقی شکواییه‌های خاقانی و نظامی می‌پردازد. این شاعران، به طرز هنرمندانه‌ای شکایت‌های خود از اوضاع زندگی فردی و اجتماعی خود را در لابه لای ابیاتشان، به صورت مستقیم و غیر مستقیم مطرح کرده‌اند که با بررسی آنها، می‌توان تا حدودی از اوضاع سیاسی و اجتماعی حاکم بر روزگار آنان آگاهی حاصل کرد. روش تحقیق حاضر، به صورت کتابخانۀ و شیوۀ توصیفی-تحلیلی است و اهمیت انجام این تحقیق در شناخت اوضاع عصرِ شاعران و آگاهی از زندگی شخصیِ آنها از طریق بررسی شکایت‌های مطرح شده در اشعار آنهاست. نتایج نشان دهندۀ این موضوع است که هر دو شاعر، از وضعیت سیاسی و اجتماعی حاکم بر جامعۀ خود ناراضی بوده و این نارضایتی را در لابه لای اشعار خود، گاه به صورت صریح و گاه به صورت غیر مستقیم مطرح کرده‌اند. %U https://jou.spsiran.ir/article_156889_90b6759bdac1fd5af07168f6a7f17cfe.pdf