تجربه زیسته زائران در پیاده روی اربعین سال 1398 (مطالعه موردی دانشگاهیان علامه طباطبایی)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشیار گروه معارف اسلامی، دانشگاه علامه طباطبایی (ره)، تهران، ایران

چکیده

زیارت مفهومی برای جابجایی انسان با تعیین مقصدی مقدس است و زیارت پیاده اربعین یکی از اشکال نوظهور سفر زیارتی در ایران است که در سال های اخیر مورد توجه قرار گرفته است. در پیاده روی اربعین بیشتر از هر عنصر دیگری بر مقوله های فرهنگی- اعتقادی تأکید شده است چرا که اربعین و حماسه عاشورا ظرفیت های زیادی برای بازخوانی و تفسیر دارد و طیف های مختلف جامعه هر یک به نحوی با این مقوله ارتباط برقرار می کنند. پیاده‌روی اربعین پدیده‌ای چندبعدی شامل تجربه زیارت، اقتصاد، سیاست، هویت، محیط زیست و مسائل اجتماعی است و یک اجتماع دینی برای رسیدن به حرکتی مقدس است که بدعتی در آن وجود ندارد. مقاله حاضر با اتکا به رویکرد کیفی و با تحلیل مصاحبه هایی که با دانشجویان، اساتید و کارکنان دانشگاه علامه طباطبایی انجام شده درصدد واکاوی ادراک و تفسیر این زائران از تجربه زیسته خود از این سفر است. پس از تحلیل داده های کیفی، سه مضمون اصلی شناسایی شد. این زائران «وحدت آفرینی و ایجاد همبستگی و همدلی» را مهمترین فرصت پیاده روی اربعین دانسته اند و همچنین «نبود بهداشت» و «نبود امکانات سفر» را مهمترین مشخصه ضعف این سفر زیارتی می دانند. از منظر این گروه از دانشگاهیان «فرهنگ سازی» و «ارائه خدمات بهداشتی» می تواند به بهتر برگزار شدن مراسم پیاده روی اربعین کمک کند.

کلیدواژه‌ها


1 .آقائـی، محمد؛ غفاری هشـجین، زاهـد )1397« .)پیادهروی اربعین حسـینی بهمثابه جنبش اجتماعی«.
دانش سیاسی، شماره 27 ،بهار و تابستان 1397 .صص 1-21
2 .باقـری کاهکش، رضـا؛ فرجی، امین؛ ذوالفقار زاده کرمانی، محمدمهـدی )1396« .)تحلیلی بر تدوین
الگوی سـرمایه اجتماعی شـهری بر مبنای جریان اربعین«. مدیریت سرمایه اجتماعی. زمستان 1396 .
صص 475-499
3 .شـراهی، اسـماعیل؛ ذوالفقـار زاده، محمدمهـدی )1398« .)واکاوی ادراک زائـران از رفتار خادمان در
اربعیـن: روایتـی مردم شـناختی از پدیده عظیم پیـادهروی اربعین«. دین و ارتباطات. بهار و تابسـتان
1398 .صص 115-148
4 .عاملی، سعید رضا و دیگران )1396« .)تحلیل پیمایش راهپیمایی اربعین حسینی: ظرفیتها، چالشها،
نمادها و معانی«. مرکز پژوهشی سیاستهای فضای مجازی دانشگاه تهران، اسفند 1396 .منتشرشده
در نشانی pdf.17301/files/ir.sccr://https
5 .گزارش مرکز افکار سـنجی دانشـجویان ایران )ایسپا( منتشرشـده به نشانی /Default/ir.ispa://http
2139/fa/Details
6 .گزارش مرکز افکار سـنجی دانشـجویان ایران )ایسپا( منتشرشـده به نشانی /Default/ir.ispa://http
2135/fa/Details
7 .گیویان، عبداهلل؛ امین، محسن )1396« .)محبت و هویت در آیینه نمایش جهانی اربعین مطالعه ماهیت،
کارکردهـا و سـاختار پیـادهروی اربعین از منظر ارتباطـات آیینی«. دین و ارتباطات. پاییز و زمسـتان
1396 .صص 167-194
8 .مؤمنـی راد؛ اکبـر و دیگران )1392« .)تحلیل محتوای کیفی در آیین پژوهش: ماهیت، مراحل و اعتبار
نتایج«. فصلنامه اندازهگیری تربیتی، شماره 14 ،سال چهارم، زمستان 1392 .صص 187-222 
منابع خبری
9 .۱۳۷ پایگاه هاللاحمر برای خدمترسـانی به زائران در مرزها مسـتقر است:/ir.irna.www://https
83510160/news
۵۰۰1010 هزار نفر از راهپیمانان اربعین از جامعه دانشـگاهی بودهاند:/com.mehrnews.www://https
4761003/news
۹.11 بیمارسـتان سـیار بـرای خدمـت بـه زائـران اربعیـن راهانـدازی شـد: /ir.irna.www://https
83520235/news
12.ارائه ۲ میلیون خدمت درمانی در اربعین98ن 4762232/news/com.mehrnews.www://ht
3اربعین جلوه قدرت ایران و عراق است: 83505213/news/ir.irna.www://https
1414اربعین در حال تمدن سازی نوین اسالمی است: 83505209/news/ir.irna.www://https
1515اربعیـن روحیـه اخلاص و ایثارگـری جوانـان را تقویـت میکنـد: /ir.irna.www://https
83505246/news
1616اسـتفاده از ظرفیـت اربعیـن بـرای حـل مشـکالت منطقـه ضـروری اسـت:/ir.irna.www://https
83505250/news
1717آمارهای ناگفته از اربعین ۹۸ :4808175/news/com.mehrnews.www://https
1818تحلیلگـر مسـائل سیاسـی عـراق: مقایسـه حـج و اربعیـن اشـتباه اسـت:/ir.irna.www://https
83505244/news
1919تردد ۶۲ درصد زوار اربعین امسال از مرز مهران:4772075/news/com.mehrnews.www://https
2020راهپیمایـی اربعیـن برترین اعتلا را به باورهای دینـی افراد میبخشـد: .mehrnews.www://https
4757816/news/com
21.سه و نیم میلیون زائر ایرانی در مراسم اربعین شرکت کردند:83525405/news/ir.irna.www://https
. 22 سهم صفر درصدی موکبهای دولتی در اربعین: 4776947/news/com.mehrnews.www://https
23فعالیتهـای قـرارگاه فرهنگـی هنـری مردمـی اربعیـن تشـریح شـد: /ir.irna.www://https
83505621/news
24لزوم مردمیتر برگزار کردن اربعین:4772162/news/com.mehrnews.www://https 
5مهران و اربعین سال آینده/ لزوم برنامهریزی برای حل مشکالت: /com.mehrnews.www://https
4757257/news
26-هیچگونه دخالتی در امنیت عراق نداشتیم: 4762010/news/com.mehrnews.www://https
27-هیچگونه دغدغه امنیتی در مرز خسروی نداریم:83513730/news/ir.irna.www://https
28-یـک پژوهشـگر: پیادهروی اربعیـن از وجه خصلتی در دنیـا بیبدیل اسـت:/ir.irna.www://https
83526691/news