تبیین چالش‌ها و فرصت های دیپلماسی انرژی از منظر بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشگاه صنعت نفت، دانشکده نفت تهران

چکیده

مقام معظم رهبری مقارن با چهل سالگی انقلاب اسلامی، بیانیه‌ی گام دوم را صادر فرمودند که به مثابه نقشه راه و بایسته های آینده ایران و حتی فراتر از آن ژئوپولیتیک محور مقاومت قلمداد می گردد. از آنجا که کشور ایران از دیرباز یکی از قطب های تولیدکننده انرژی در جهان محسوب می شود، دیپلماسی انرژی فعال در چارچوب بیایته گام دوم می تواند در تحقق اهداف انقلاب اسلامیاز جمله حوزه انرژی نقش بسزایی داشته باشد. پژوهش حاضر با بهره گیری از روش کیفی و رویکرد تحلیل اسنادی درصدد پاسخ این پرسش بوده که از منظر بیانیه گام دوم ، چالش‌های محوری دیپلماسی انرژی چیست و فرصتهای مطلوب دیپلماسی انرژی از منظر گام دوم انقلاب اسلامی کدامند؟ نتایج تحقیق نشان داد که استفاده از ظرفیت دیپلماسی مقاومت اسلامی در حوزه انرژی، انعقاد قردادهای مطلوب، تنوع‌بخشی و استفاده از توانمندی کشورهای همسایه، استفاده از مسیر خط لوله انتقال، استفاده از رویکرد نوین دیپلماسی و فعالسازی ظرفیت کشورهای مشمول تحریم‌های نفتی از مهمترین الزامات در دیپلماسی انرژی همسو با بیانیه مذکور است.

کلیدواژه‌ها


1 .امامی میبدی، علی. )1385« .)تحلیل عوامل مؤثر بر قیمت نفت خام«، فصلنامه پژوهشهای اقتصادی ایران، دوره 8 ،شماره 28 ،صص 107-122.
2 .حسنی مقدم، صادق و دیگران )1399« .)طراحی و تبیین الگوی نهاد تمدنساز، مبتنی بر تحلیل محتوای بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی«، فصلنامه مدیریت اسلامی، دوره 28 ،شماره 3 ،صص 45 -77.
3 .دسـت مالچـی، اصغـر )۱۳۸۴ .)سیاسـت خارجی آمریکا الگـو و روند، چ۲ ،تهـران: دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی، وزارت امور خارجه.
4 .راه چمنـی، ابوالقاسـم )۱۳۸۱ .)گزیده پژوهشهای جهان، تهران: مؤسسـه تحقیقـات بین الملل ابرار معاصر تهران.
5 .رحمانی، سید بهمن و رحیمی، محمد )1398 .)بررسی و تحلیل عزت ملی در بیانیه گام دوم انقلاب بر اسـاس مدل SWOT ،اولین همایش سراسـری قدرت نرم انقالب اسلامی با محوریت چهار دهه مقاومت و بایسـته های فرهنگی گام دوم انقالب اسلامی، تهران، دانشـگاه افسـری و تربیت پاسداری امام حسین )ع(.
6 .سـتوده، محمد )1398« .)الزامات سیاسـت خارجی ایران در بیانیه گام دوم«، فصلنامه علوم سیاسـی،دوره 22 ،شماره 87 ،صص 201-173.
7 .صادقی، اکبر و همکاران )1396 ،)بایسته های دیپلماسی انرژی ایران در نظام اقتصاد بین الملل، فصلنامه مطالعات روابط بین الملل، سال یازدهم، شماره 43 ،صص 73 ـ 105.
8 .طریقی، نوشـین و طاهری، ابوالقاسـم )1397« ،)دیپلماسـی انرژی در اسناد راهبردی سیاست خارجی ایران«، فصلنامه سیاست جهانی، دوره هفتم، شماره چهارم، صص 282 ـ 261.
9 .مقـام معظـم رهبـری )1397« ،)بیانیـه گام دوم انقالب خطاب بـه ملت ایران«، پایگاه اطلاع رسـانی دفتـر حفظ و نشـر آثار حضرت آیت الله العظمی سـید علـی خامنه ای )مدظله العالـی(، 22 بهمن، قابل دسترسی در: 41673=id?content-message/ir.khamenei.farsi://https
10 .میر ترابی، سعید )1393 ،)درآمدی بر اقتصاد سیاسی نفت و مسائل نفت ایران، چ۲ ،تهران: قومس