بررسی احوال و اندیشه های عرفانی وسلوکی آقا محمد بید آبادی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری تصوف وعرفان اسلامی، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی واحد علوم وتحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

2 دانشیار گروه الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه امام حسین (ع)، تهران، ایران

3 دانشیارگروه فلسفه وحکمت متعالیه، پژوهشگاه علوم انسانی ومطالعات فرهنگی، تهران، ایران

چکیده

آقامحمّد بیدآبادی فیلسوف، فقیه و عارف متأله قرن دوازدهم، فرزند آقامحمّد رفیع گیلانی بنا به قولی متولد 1117 ق در اصفهان و مصادف با سقوط صفویه و حمله وحشیانه محمود افغان به اصفهان بوده که به دلیل مهاجرت پدرش از مازندران به  محله بید آباد اصفهان به بید آبادی مشهور شده است. وی دانشمندی زاهد و مجتهد بوده است که در علم معقول و منقول از محضر استادانی همچون ملاعبدالله حکیم و ملااسماعیل خواجویی بهره گرفته‌ و در عرفان مُرید سیدقطب‌الدین نیریزی (1100-1173ق)، از ارکان سلسله ذهبیه و پس از مرگ او قطب این سلسله شد و  با تقرب و تزکیه و توسل به ائمه (ع) خود را به مقامات عالیه رسانده و در زمره اوتاد و ابدال قرار گرفته است.بررسی آثار و احوال آقا محمد بید آبادی نشان می دهد که تأکید بر اهمیت زیارت قبور ائمه در کسب معرفت معنوی، جمع بین ظاهر و باطن، مردم داری ، ایثار، انفاق و خدمت به خلق، جمع بین شریعت، طریقت و حقیقت، خودشناسی، دوری از مادیگرایی و مدارا با مخالفان مهمترین مؤلفه های عرفانی و سلوکی اندیشه وی بوده است. قابل ذکر است که مکتب بیدآبادی با پرورش شاگردان زیادش تنها مکتب شیعی است که عرفان و اخلاق و فلسفه را در خود جمع و آن را در جهت نیل به قرآن و فهم و درایت معصومین (ع) بکار می‌برد و در نهایت مروج عرفان ناب شیعی در عصر خود شده‌اند. گفتنی است روش پژوهش حاضر کیفی- تفسیری می باشد

کلیدواژه‌ها