اسلام در پنجاب و تاثیر متقابل دیوانسالاری ایرانی و تشکیلات و سنت های اداری هندی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای گروه الهیات و معارف اسلامی گرایش تاریخ و تمدن اسلامی، واحد تاکستان، دانشگاه آزاد اسلامی، تاکستان، ایران

2 دانشیار گروه تاریخ، دانشگاه ایلام، ایلام، ایران

3 استاد گروه تاریخ، دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره)، قزوین، ایران

4 استادیار گروه تاریخ، دانشگاه اراک، اراک، ایران

چکیده

پنجاب به عنوان یکی از شهرهای تاثیرگذار در مبادلات فکری، فرهنگی و تشکیلات اداری در ایران دوره غزنوی مطرح بوده است. بعد از ورود اسلام به پنجاب، این شهر، رفته رفته توانست در بعد فکری و فرهنگی نفوذ خود را در ایران نشان دهد. در دوره غزنوی، بخش مهمی از تشکیلات اداری متاثر از پنجاب بوده است. غلامان ترک به‌عنوان بنیان‌گذاران سلطنت دهلی، که خود در دربار پادشاهان غزنوی و غوری بالیده بودند، پیش از اعلام استقلال در دهلی، با نظام اداری و تشکیلاتی ایرانیان به‌خوبی آشنا شده بودند. به‌علاوه بسیاری از دیوانسالاران ایرانی در این دوره از ایران و ماوراءالنهر به دهلی مهاجرت کردند و در کارهای اداری و دیوانی اشتغال یافتند. از این‌رو تشکیلات اداری در دوره سلاطین دهلی به‌شدت متأثر از سنت‌های ایرانی و اسلامی بود که با سنت‌های محلی و بومی هند، درآمیخته بود. این مقاله به بررسی تأثیرات دیوانسالاری ایرانی بر تشکیلات اداری سلاطین دهلی پرداخته است. نوع روش تحقیق در این مقاله، توصیفی – تحلیلی و بر مبنای مطالعات کتابخانه ای بوده است.

کلیدواژه‌ها