شوراهای اسلامی شهر و روستا و تحقق حکمرانی خوب در ایران پس از انقلاب اسلامی (مورد مطالعه: شهر مشهد)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری گروه علوم سیاسی، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران

2 استادیار گروه علوم سیاسی، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران

3 استادیار گروه علوم سیاسی ، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران.

چکیده

جوامع انسانی از روزگارانی بس دور برای سامان‌دهی به امورات عمومی و بهینه‌سازی تلاش‌ها و نیل به اهداف مشترک، دست‌اندکار تشکیل حکومت شدند و در طول تاریخ، شکل‌های مختلفی از حکمرانی را تشکیل داده‌اند. امروزه ماحصل تجارب بشری از شیوه‌های مختلف حکمرانی در چارچوب یک سری الگوها تئوریزه شده و عصاره و چکیده آنها در قالب مدل یا الگوی «حکمرانی خوب» عرضه شده است که راه‌های رسیدن به آن می‌تواند از یک جامعه به جامعه دیگر متفاوت باشد. بعد از انقلاب اسلامی، تشکیل شوراهای اسلامی به عنوان یکی از مهمترین راهکارهای تحقق حکمرانی خوب مورد توجه قرار گرفت. حال با توجه به گذشت بیشتر از دو دهه از اجرای قانون شوراها و تشکیل نظام شورایی در ایران، سئوال اساسی این است که شوراهای اسلامی به عنوان شکلی از حکمرانی محلی، چقدر در تحقق شاخصه‌های حکمرانی خوب نقش داشته‌ است. مقاله حاضر در پی پاسخگویی به این سئوال در محدوده شهر مشهد است و فرضیه اصلی آن این‌گونه مطرح شده است که عملکرد شوراهای اسلامی شهر مشهد سبب ارتقای بسیاری از شاخصه‌های حکمرانی خوب در سطح شهر مشهد شده است. با جمع‌آوری اطلاعات لازم به روشهای مختلف کیفی و بررسی آن‌ها به روش توصیفی-‌ تحلیلی، نقش شورای اسلامی شهر مشهد بر وضعیت مهمترین شاخصه‌‌های حکمرانی خوب از جمله مشارکت، عدالت، شفافیت، کارایی و اثربخشی، پاسخگویی مشخص گردید. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد عملکرد شوراهای اسلامی شهر مشهد سبب ارتقای بسیاری از شاخصه‌های حکمرانی خوب در سطح شهر مشهد شده است.

کلیدواژه‌ها