بررسی سنت ارمغان در شاه‌نامه‌ی فردوسی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات، واحد گچساران، دانشگاه آزاد اسلامی، گچساران، ایران.

2 استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه فرهنگیان، شیراز، ایران.

3 استادیار زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات، واحد گچساران، دانشگاه آزاد اسلامی، گچساران، ایران

چکیده

فرهنگ هر جامعه‌ای در برگیرنده هویت آن است. یکی از مقوله‌های فرهنگی جامعه سنت ارمغان، هدیه دادن و هدیه گرفتن است؛ که این شیوه ارتباط و تعامل بین انسان‌ها را تحت تاثیر قرار داده و شکل دیگری به خود می‌گیرد. شاه‌نامه‌ی فردوسی منبعی غنی از میراث ایرانیان است که هویت فرهنگی و باور ایرانی را از دنیای اساطیر، حماسه و تاریخ بیان می‌کند.با مطالعه ی این اثر گران بها درمی یابیم که زنان، پهلوانان، امیران و شهریاران ایران باستان در مواقع مختلف و مناسبت های گوناگونی همچون تاج گذاری، عروسی، تولد فرزند، استقبال و بدرقه، جهان پهلوانی و...ارمغان و هدایایی پیشکش می کردند. خاستگاه این فرهنگ دیرینه است و از دیر باز میان اقوام مختلف ایرانی هر یک به شیوه و روش خود به آن پرداخته‌اند. این سنت افزون بر اثرات روانی آن بر شخص و جامعه، سبب روابط و تعامل انسانی، فرهنگی و اجتماعی بهتربوده است. فرهنگ ارمغان و هدیه دادن منحصر به مراسم ازدواج، زایش و تولد فرزند، رهاورد و ره توشه ی سفر نیست؛ که گاه به جهت باج و پیشگیری از جنگ و خونریزی، گاهی از سر بزرگداشت و احترام، بعضاً از روی ترس و گاه بنا به تحکیم روابط، صلح و آشتی بوده است. این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی مناسبت‌های پرداخت ارمغان، هدیه، صله و باج که گاه از روی مهرورزی و بعضاً از روی ترس و به جهت صلح و آشتی و تحکیم روابط پرداخت شده و هم چنین کارکرد هریک را بررسی وتبیین نموده و در نهایت به نتیجه گیری می پردازد

کلیدواژه‌ها