دراین نوشتار، مسأله اصلی، " بررسی تطبیقی اساسی سازی قوانین موضوعه در الگوهای آمریکایی و اروپائی است،که با "روش توصیفی- تحلیلی" انجام می پذیرد. پیش از بررسی الگوها، به بررسی جنبه شکلی سلسله مراتب هنجاری، که قانون اساسی، به مثابه قاعده ای فرازین، در رأس هرم هنجارها و قوانین موضوعه در ذیل آن قراردارند، می پردازیم. در "الگوی آمریکائی"، اساسی سازی غیر متمرکز، وابسته به دستگاه قضا، مبتنی بر آئین دادرسی با روشهای قضائی و رسیدگی ها در قالب ایراد مغایرت قوانین عادی با قانون اساسی و عدم اجرای قانون عادی،انجام می شود. در "مدل اروپائی یا کلسنی"، با آنکه، اساسی سازی، متمرکز و مستقل از قوای سه گانه است، لکن شیوه رسیدگی آن مبتنی بر اصول آئین دادرسی و رسیدگی ها هم به درخواست برخی از مقامات صورت می پذیرد. در "الگوی مختلط )الگوی آمریکائی- اروپائی(، اگرچه دادرسان نمی توانند قوانین فدرال متناقض با قانون اساسی را ملغی سازند، اما متضرر از عدم رعایت قانون اساسی، می تواند به دادگاه فدرال شکایت کند. در فرانسه، با آنکه "شورای قانون اساسی" از حیث نوع رسیدگی و ترکیب اعضای آن، از ماهیت سیاسی برخوردار است، ولی رسیدگی در آنجا هم نوعاً دستوری است.
)