بارقه‌های سینمای اسطوره‌ای در آثار عبدالحسین سپنتا (رویکرد جامعه شناختی)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری پژوهش هنر، گروه تخصصی هنر، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

2 دانشیار گروه زبان‌های خارجی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.

3 استادیار گروه تخصصی هنر، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

چکیده

گونه یا ژانر اسطوره‌ای، یکی از گونه‌های سینمای ایران است که باوجود اهمیت آن در میان گونه‌ها و جریان سینمایی و همچنین تأثیر غیرقابل‌انکار آن بر مخاطبان سینما، چندان‌که باید موردتوجه صاحب‌نظران و منتقدین سینمایی قرار نگرفته است. موضوع این پژوهش بررسی نقش و تأثیر فیلم‌نامه‌نویس و کارگردان ایرانی، عبدالحسین سپنتا در ایجاد این‌گونه‌ی سینمایی است. سپنتا از معدود کارگردانان ایرانی بود که با برخورداری از دانش و آگاهی درزمینه‌ی فرهنگ و تاریخ ایران باستان، به سراغ هنر نوظهور سینما رفت. وی با اتکا به همین پشتوانه و ناخودآگاه، گونه‌ای از فیلم‌سازی را در سینمای ایران پایه‌گذاری کند که به اسطوره‌ای معروف شد. هرچند حضور او در سینمای ایران چه در مقام نویسنده‌ی فیلم‌نامه و چه در جایگاه کارگردان، منحصر به پنج فیلم شد، اما همین فعالیت به‌ظاهر اندک، تأثیری شگرف بر جریان فیلم‌سازی ایران، هم‌زمان و پس از حیات او گذاشت. این پژوهش سعی دارد نظریه‌ای را مطرح کند که در آن عبدالحسین سپنتا به‌عنوان یکی از نخستین کارگردانان و فیلم‌سازان ایرانی، پایه‌گذار بنیان‌های سینمای اسطوره‌ای ایران بوده است. روش تحقیق در این پژوهش گونه شناختی و بر مبنای آثار سپنتا، منابع کتابخانه‌ای و اینترنتی است. بر پایه‌ی نتیجه‌ی این پژوهش می‌توان به تأثیر وی در ظهور گونه‌ی اسطوره در سینمای ایران دست‌یافت.

کلیدواژه‌ها