بررسی مقایسه ای سیاست های دولت های قوام و مصدق نسبت به گروه های مخالف قانونی براساس مدل گروهی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای علوم سیاسی/سیاستگذاری عمومی، واحد زنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، زنجان، ایران.

2 استادیار، گروه علوم سیاسی، واحد زنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، زنجان، ایران.

چکیده

در این مقاله، نویسنده با بررسی مقایسه ی سیاست های دولت های قوام و مصدق نسبت به گروه های منتقد و یا مخالف براساس مدل گروهی، تحلیل‌ها و اختلافات سیاسی قوام و مصدق را ارائه می دهد که در پی پاسخ به این پرسش است که آیا دولت های قوام و مصدق سیاست های واحدی را نسبت به گروه های مخالف قانونی براساس مدل گروهی دنبال می کردند یا سیاست های ایشان متمایز از یکدیگر بود؟ برداشت مطلوب مصدق و قوام از مشروطه برآیندی از حفظ نظم سیاسی موجود در کنار اصلاحات سیاسی و مشروط کردن نهاد سلطنت بود. در حوزه سیاست خارجی مصدق و قوام اهداف یکسان اما روش‌های متفاوتی داشتند. هر دو تربیت شده مکتب موازنه ایرانی و دلبسته تعادلی میان دو قدرت با هدف استقلال و اقتدار ملی بودند. تفاوت‌های مصدق و قوام را نمی‌شود انکار کرد اما شباهت‌هایشان به ویژه در اهداف و باورهای سیاسی پایه مثل مشروطه‌خواهی و دولت ملی و برداشت غیرنهادی از سیاست و سیاست‌ورزی هم کم نیست. این مقاله، برای اثبات ناکارآمدی علم سیاست غربی، به توصیف و تبیین این جهات می‌پردازد و مصداق‌هایی از کاستی‌های موجود در نظریه‌های غربی را به‌عنوان نمونه‌ای از این ناکارآمدی بیان می‌دارد.

کلیدواژه‌ها