ماهیت عناوین نوظهور عرفی در نکاح از بعد جامعه‌شناختی و تطبیق آن با عقود شرعی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه آزاد واحد تهران مرکز

2 عضو هئیت علمی دانشگاه شهید مطهری

چکیده

تقابل سنت و مدرنیته در جنبه‌های مختلف زندگی جامعه امروزی به‌وفور دیده می‌شود و از آن جمله ازدواج‌های نوظهور است. ازدواج‌های نوظهور ازدواج‌هایی هستند که به‌نوعی از آداب‌ورسوم و شکل‌‌های خاص دنیای سنت خارج شده و ماهیت نوینی به خود داده است.
در این مقاله بر آن هستم که با روش تحلیلی و توصیفی و با استناد به منابع کتابخانه‌ای به بررسی‌ ازدواج‌های نوظهور از بعد جامعه‌شناسی سیاسی و شرع پرداختیم. برآیند پژوهش این گونه است که ازدواج‌های نوظهور ازیک‌طرف حاصل ورود به دنیای مدرنیته که به‌نوعی صیغه‌ سیاسی نیز به خود گرفته است و از طرف دیگر بسیاری از این ازدواج‌ها با شرع تنافی و تعارض دارد.
برای حل این تعارض باید الگوهای رایج ازدواج را باید به‌گونه‌ای تغییر داد که نه پا به مدرنیته بزند که به‌نوعی امر نشدنی است و از طرفی بن‌مایه‌ها شرع حفظ شود؛ چراکه معیارهایی که شرع در نظر گرفته به نفع جامعه است. این الگوها عبارت‌اند از اینکه مقوّم ازدواج که عبارت است از قصد نکاح برقرار باشد، لکن موارد خارج از این همچون از حیث دائم بودن یا موقت بودن، جعل شرط خیار و مواردی از این قبیل را به عرف و طرفین واگذار کنیم و نتیجه چنین رویکردی آزادی قراردادها در ضمن عقد است که باعث می‌شود میزان مسئولیت که دغدغه زوجین در دنیای فعلی است، مطابق خواستشان تغییر یابد.

کلیدواژه‌ها