روایت جامعه‌شناختی ازمسائل اجتماعی (آسیب‌های اجتماعی) در سینمای معاصر ایران تحلیل و تبیین آن در دهه های 40 تا 80

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترا جامعه شناسی فرهنگی دانشگاه علوم و تحقیقات

2 هیات علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

3 دانشیار بازنشسته از دانشگاه آزاد اسلامی تهران مرکز

4 دانشیار جامعه شناسی، گروه جامعه شناسی ، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی

5 عضو هیات علمی، دانشگاه آزاد اسلامی. واحد علوم و تحقیقات. تهران

چکیده

پژوهش حاضر، روایت سینمای ایران از آسیب‌های اجتماعی را در دهه‌های 40 تا 80 مورد تحلیل قرار می‌دهد.
روش تحقیق این پژوهش از نوع کیفی و از جنس تحقیقات توصیفی- اکتشافی است که برای پاسخ گفتن به پرسش خود سعی در ارایه‌ی یک توصیف غلیظ(در مقابل توصیف رقیق) از پدیده مورد مطالعه خود دارد. روش‌ گرد‌آوری داده‌ها‌ و نمونه‌گیری از نوع کیفی و هدفمند است. بنابراین فیلم‌های سینمایی مرتبط با مسائل و آسیب‌های اجتماعی از دهه چهل تا هشتاد به عنوان جامعه آماری در نظر گرفته شده و در هر دهه، 10 فیلم داستانی با استفاده از روش نمونه‌گیری هدفمند به عنوان نمونه تحقیق انتخاب می‌شود.
به منظور تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از روش تحلیل گفتمان «روث وداک» و «پل‌جی»، هر فیلم را به ژانرهای زبانی تقسیم و در آنها به هفت سوالی پاسخ داده شده که پل‌جی برای تحلیل گفتمان، مطرح کرده است. همچنین برای هر فیلم، تحلیلی از آن ارایه و آسیب‌های اجتماعی برساخت‌شده در هر فیلم در جدولی جداگانه جایگذاری شده است.
مهم‌ترین یافته این پژوهش این است که سینمای ایران در دهه‌های 40 تا 80 روایت‌های متفاوت و متمایزی را تحت‌تاثیر شرایط اجتماعی، سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و بافت جامعه، بازنمایی کرده است.

کلیدواژه‌ها

ماهنامه جامعه شناسی سیاسی ایران
دوره 5، شماره 8
آبان 1401
صفحه 1905-1924

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار