تأثیر حضور ایالات‌متحده در غرب آسیا بر سیاست‌ها و راهبردهای منطقه‌ای ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای روابط بین الملل،گروه روابط بین الملل، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقیات، تهران ، ایران

2 استادیار گروه روابط بین الملل، واحد علوم تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

3 دانشیار گروه روابط بین الملل، واحد علوم تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

چکیده

منطقه‌ی خاورمیانه و غرب آسیا از مناطق حساس و دارای اثرات جهانی شناخته می‌شوند. این اهمیت تنها مربوط به دوران معاصر نیست؛ بلکه از دوره‌ی باستان این منطقه محل تلاقی منافع قدرت‌های بزرگ بوده است و همواره تحولات این منطقه بر پویایی‌های جهانی اثرات غیرقابل‌انکاری داشته است. پس از حملات 11 سپتامبر 2001 ایالات‌متحده‌ی آمریکا به وارد کردن مفهوم مبارزه با تروریزم در سیاست‌های دفاعی و امنیتی خود ابتدا به افغانستان حمله نظامی کرد و در سال 2003 با حمله به عراق رژیم صدام حسین در این کشور را سرنگون کرد. این دو حمله‌ی نظامی جدا از فروپاشی طالبان در افغانستان و رژیم بعث در عراق پیامد دیگری نیز داشت و آن‌هم حضور فزاینده‌ی ایالات‌متحده در خاورمیانه به صورت کلی و غرب آسیا به صورت خاص بود. هدف این پژوهش این است که به بررسی اثرات حضور ایالات‌متحده‌ی آمریکا در منطقه‌ی غرب آسیا بر راهبردها و سیاست‌های منطقه‌ای جمهوری اسلامی ایران بپردازد. بر این اساس، سؤال اصلی در این پژوهش این است که حضور ایالات‌متحده در منطقه‌ی غرب آسیا چه اثراتی بر راهبردهای منطقه‌ای جمهوری اسلامی داشته است؟ برای پاسخ به این سؤال مروری بر راهبردها و عملکرد جمهوری اسلامی نشان می‌دهد این کشور با تفسیر این حضور به‌مثابه‌ی یک تهدید امنیتی تلاش کرده است دست به یک موازنه قدرت با ایالات‌متحده در سه سطح سیاسی، نظامی و اقتصادی بزند.

کلیدواژه‌ها