تحلیل و نقد آموزه های قرآنی در شعر معاصر (موسوی گرمارودی، قیصرامین پور، طاهره صفارزاده، احمدعزیزی ، علی معلم)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

مربی، گروه زبان و ادبیات عربی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران.

چکیده

در عصر حاضر و شعر معاصر ایران اعم از قبل و بعد از انقلاب اسلامی، بهره گیری و تأثیرپذیری شاعران از قرآن آشکار است. شعر پیش از انقلاب علی رغم قرآن ستیزی و دین گریزی رایج در آن عصر، سرشار از مضامین قرآنی است. بعد از انقلاب اسلامی نیز شعر پارسی با عطش فراوان به مفاهیم و مضامین قرآنی روی آورد. در واقع، شاعران معاصر وارث چهارده قرن حکومت اسلامی در ایران و مسلمانان ایرانی نژاد هستند که به خواندن کتاب الهی خود خو گرفته اند و در آثار و نوشته های خود از این کتاب مقدس اقتباسها کرده و بسیاری از کلمات و تعابیر و امثال و حکمت های آن به زبان مردم راه پیدا کرده است. در این مقاله به ارائه شواهدی از چگونگی تأثیر قرآن از حیث مضامین و قصص، اسلوب و ساختار و لغات و ترکیبات در شعر معاصر فارسی و دو شاخه متفاوت و مجزای آن پرداخته شده است. نتایج حاکی است شاعرانی چون: پروین اعتصامی، محمد حسین شهریار، امیری فیروزکوهی، سهراب سپهری، مهدی اخوان ثالث، فروغ فرخزاد، محمد رضا شفیعی کدکنی، هوشنگ ابتهاج، علی موسوی گرمارودی، سیمین بهبهانی، سپیده کاشانی، علم معلم، نصرالله مردانی، محمود شاهرخی، قیصر امین پور، سلمان هراتی، حسن حسینی و احمد عزیزی بیشترین تأثیر را از قرآن و اسلوب هنری آن پذیرفته اند.تاثیرپذیری شعر معاصر از آموزه‏های قرآنی از دو منظر مورد توجه قرار می‏گیرد؛ یکی از جهت تاثیرپذیری صوری و ظاهری و دیگری باطنی و محتوایی.

کلیدواژه‌ها