بررسی تعیین فلات قاره و منابع دریای خزر در کنوانسیون قزاقستان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری گروه حقوق بین الملل عمومی، واحد نجف اباد، دانشگاه ازاد اسلامی ،نجف اباد،اصفهان

2 دانشیار گروه حقوق بین الملل، واحد نجف اباد، دانشگاه ازاد اسلامی،نجف اباد اصفهان ، ایران

3 داﻧﺸﯿﺎر ﮔﺮوه ﺣﻘﻮق، داﻧﺸﮕﺎه اﺻﻔﻬﺎن ،اصفهان ، اﯾﺮان.

چکیده

دریای خزر برای کشورهای حاشیه ای آن به معنای منبع و گنجینه نفت و شاهراه دریایی محسوب می شود و ایران نیز همانند سایر شرکای خود در دریای  خزر نگران منافع خود می باشد یکی از شبهات مطرح شده که بسیاری از منتقدان بر آن تمرکز دارند این است که جریان امضای کنوانسیون رژیم حقوقی دریای خزر، ایران از حقوق خود عقب‌نشینی کرده است. و در حق بهره برداری از منطقه فلات قاره این استدلال چندان علمی و برا اساس مبانی حقوقی نیست، زیرا بحث پیرامون رژیم حقوقی خزر مربوط به یک یا دو سال گذشته نیست بعد از فروپاشی شوروی در سال ۱۹۹۱ تا کنون بحث پیرامون حصول توافقی حقوقی پیرامون سهم کشور‌های ساحلی خزر در جریان است. واقعیت این است که قبل از فروپاشی شوروی، ایران و روسیه کل این دریا را در اختیار داشتند که بعد از فروپاشی ترکمنستان، قزاقستان و آذربایجان به روسیه اضافه شده و پنج کشور ساحلی را تشکیل دادند که باید درباره دریاچه نظر دهند. همین مساله باعث شده که بیش از دو دهه بحث پیرامون رژیم حقوقی دریای خزر ادامه داشته باشد. بر اساس اعلام وزارت خارجه، در طول این ۲۱ سال پروتکل‌های زیادی با موضوعات مختلف از جمله حفاظت از محیط زیست دریای خزر، ماهی‌گیری در این دریا مطرح شده و در نهایت نیز کنواسیون جامع حقوقی دریای خزر که موضوع اصلی مذاکرات ما در ۲۱ سال اخیر بوده، به نتیجه رسید.

کلیدواژه‌ها