موانع حقوقی تاسیس و توسعه احزاب در ایران با نقد قانون نحوه فعالیت احزاب و گروههای سیاسی 1395

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری حقوق عمومی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

2 استادیار گروه حقوق، دانشکده حقوق، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران(

3 استادیار، گروه حقوق، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

4 دانشیار گروه حقوق، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران

10.30510/psi.2022.319702.2801

چکیده

احزاب مجموعه متشکلی از اعضای جامعه می‌باشند که بر مبنای اساسنامه و مرامنامه‌ای تاسیس و تشکیل می‌شوند که جهت شکل گیری و توسعه خود نیازمند قوانین کارآمد و به دور از ابهام می باشند. در جوامع قانون گرا، همواره قانون تبیین کننده وجود و یا عدم وجود یک تاسیس، یک فرایند و در نهایت پایان آن می باشد. بر همین مبنا قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در اصل بیست و ششم خود، آزادی فعالیت و تشکیل احزاب سیاسی را با در نظر گرفتن شرایطی به رسمیت شناخته است. در خصوص احزاب، با بررسی قوانین موضوعه به ویژه قانون احزاب 1395 به عنوان آخرین قانون مصوب در این زمینه، در می یابیم قانون گذار با استناد به اختیارات مآخوذه از قانون اساسی، اقدام به کنترل و نظارت وسیع بر احزاب از بدو تاسیس تا انحلال نموده است که این رویکرد قانون گذار، ناکارآمدی نظام حقوقی احزاب را در پی داشته است. با توجّه به اهمیّت قوانین در تاسیس و فعالیت های حزبی پژوهش حاضر سعی دارد با روش توصیفی_تحلیلی موانع تاسیس و توسعه احزاب را با نقد بر قانون 1395، بررسی و راهکارهایی جهت برون رفت احزاب از شرایط انفعالی حاضر ارائه نماید.

کلیدواژه‌ها