دکتری علوم سیاسی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران، ایران
10.30510/psi.2022.282428.1672
چکیده
هویت ملی ایران، هویتی کهن و تاریخی است که در سیر تحول تاریخی از سه دورهی باستانی، اسلامی و مدرن گذر کرده و هرکدام از این دورهها در شکلگیری آن نقش داشتهاند که ازاینمیان، پژوهش حاضر به بررسی سیر تکوین این هویت در دوره باستان میپردازد. برایناساس سئوال مقاله این است که هویت ملی ایران در فرایند تکوین خود در دوره باستان، چه تحولاتی را پشت سر گذاشته بود؟ مقاله بر این فرض استوار است که هویت ملی ایران پیشازهرچیز ریشه در مبانیای دارد که در دوره باستان خلق شد. در این دوره هرچند مادها برای نخستینبار معرف هویت ایرانی بودند، اما این هخامنشیان بودند که آن را به عنصری پایدار در عهد باستان تبدیل کردند. در ادامه، اشکانیان هویت ایرانی را پاس داشتند و موفق شدند تا آن را در بستر تازهای عاری از ارزشهای تحمیلی خارجی قرار دهند. در این دوره، واژه ایران در رابطه با نام این قلمرو سرزمینی بهکار برده شد و همین مسئله به تقویت هویت ملی در کشور کمک نمود. دوره ساسانی نیز مقطعی است که مفهوم هویت ملی در ایران تثبیت شد. حکومت ساسانی از اقوام ایرانی دولتی یکپارچه و دین و سرزمینی مشترک بهوجود آورده و به این سرزمین لقب ایرانشهر اعطاء کرد و با پیدایش این عنوان نیز مفهوم کشور پدید آمد و درنتیجه، هویت ملی ایران تحکیم یافت. نکته اساسی در اینجا این است که در دوره باستان دو عنصر «حکومت پادشاهی» و «دین زرتشت» نقش مهمی در تکوین هویت ملی ایران داشتهاند.
عباس زاده مرزبالی, مجید. (1401). سیر تکوین هویت ملی ایران در دوره باستان. ماهنامه جامعه شناسی سیاسی ایران, 5(11), 3507-3523. doi: 10.30510/psi.2022.282428.1672
MLA
مجید عباس زاده مرزبالی. "سیر تکوین هویت ملی ایران در دوره باستان". ماهنامه جامعه شناسی سیاسی ایران, 5, 11, 1401, 3507-3523. doi: 10.30510/psi.2022.282428.1672
HARVARD
عباس زاده مرزبالی, مجید. (1401). 'سیر تکوین هویت ملی ایران در دوره باستان', ماهنامه جامعه شناسی سیاسی ایران, 5(11), pp. 3507-3523. doi: 10.30510/psi.2022.282428.1672
VANCOUVER
عباس زاده مرزبالی, مجید. سیر تکوین هویت ملی ایران در دوره باستان. ماهنامه جامعه شناسی سیاسی ایران, 1401; 5(11): 3507-3523. doi: 10.30510/psi.2022.282428.1672