تحلیل چارچوب های تساهل و مدارا در شاخص های فکری نواندیشان دینی ایران و لیبرالیسم

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه علوم سیاسی. واحد چالوس . دانشگاه آزاد اسلامی .چالوس ، ایران

2 دانشجوی دکتری گروه علوم سیاسی. واحد چالوس. دانشگاه آزاد اسلامی. چالوس. ایران

3 استادیار گروه علوم سیاسی. واحد چالوس. دانشگاه آزاد اسلامی. چالوس، ایران

10.30510/psi.2022.317206.2713

چکیده

لیبرالیسم به صورت یک اصطلاح اندیشه سیاسی، معانی زیادی داشته‌است.این اصطلاح دلالت داردبردیدگاه یا خط مشی‌های کسانی که گرایش اولیه‌شان درسیاست و حکومت کسب یا حفظ میزان معینی آزادی از قید نظارت یاهدایت دولت یاعوامل دیگری است که ممکن است برای اراده انسانی نامطلوب به‌شمارآید.سوال اصلی در این پژوهش اینگونه مطرح شدکه چه نسبتی میان مفهوم مدارادر مکتب لیبرالیسم بامدارا درنزدنواندیشان دینی در ایران می توان برقرار نمود؟در این راستاچنین فرض شدکه چهارچوب هاوشاخص های فکری نواندیشان دینی ایران افتراق‌های عمیقی درحوزه ارزش‌هاوتربیت اخلاقی بااندیشه های لیبرالیسمی دارد. این تحقیق از نظر هدف از نوع کاربردی و از لحاظ شیوه انجام ازنوع تحقیقات توصیفی ازنوع همبستگی می باشد که با تکیه بر نابع کتابخانه ای به بررسی موضوع پرداخته است. بررسی ها نشان داده است که این ارزش دردو مکتب مذکور مفهوم یکسانی دارد. اما در مورد این ارزش نیز تفاوت ظریفی وجود دارد. اگر تساهل به منزله صفتی اخلاقی به معنای آسان گرفتن، مدارا کردن، جوانمردی، بلندنظری وآزادگی به کار رود مورد تأیید اسلام است.اما تساهل به معنی بی‌تفاوتی کامل نسبت به باورها ورفتارهای اخلاقی افراد وگروه‌های مختلف به نسبیت اخلاقی می‌انجامد. بر این اساس هرکس می‌تواند دارای هرنوع باورو رفتار اخلاقی باشدودیگران نه تنها نبایدبرای اومزاحمتی ایجاد کنند بلکه بایدگوناگونی وتفاوت راتوصیه وتشویق نمایند.

کلیدواژه‌ها