2
استادیار، گروه فلسفه، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال، ایران.
10.30510/psi.2022.351634.3726
چکیده
در فلسفه اخلاق کانت آنچه ضامن اخلاقی بودن اعمال است همانا نیت و انگیزه فاعل است، اما نیت به خودی خود نمی تواند اخلاقی بودن اعمال را تضمین کند، بلکه لازم است تکلیف، قواعد اخلاقی و نیت با هم مطابقت داشته باشند تا بتوان آنها را اخلاقی دانست. وی با توجه به ساختار خاص ذهنی انسان بر این باور است که هرچند در نگرش دقیق فلسفی کوشیده می‌شود تا همه عناصر اصلی موثر بر فعل اخلاقی شناسایی شود، با این‌همه می‌توان فرض کرد که عناصر پنهانی درصدور افعال اخلاقی وجود دارد که نمی توان همه این انگیزه ها و الزامات را احصاء کرد. این مقاله به روش کتابخانه ای و از منظری تحلیلی- توصیفی فراهم آمده و در صدد است تا ضمن تبیین فرایند صدور فعل اخلاقی از نظر کانت، و تأکید بر عناصری مانند: انگیزه ها، الزامات، نیت و تکلیف، نشان دهد که به رغم اینکه کانت جوهره اصلی فعل اخلاقی را پیروی از قانون اخلاق و ادای وظیفه می‌داند، ملاحظاتی مانند احترام به قانون اخلاقی را عنصری می‌داند که عمل به وظیفه را ایجاب می‌کند.فهم درست عنصر احترام در عمل اخلاقی موضوعی است که مناقشاتی را میان کانت‌شناسان سبب شده است.
)