واکاوی مفهوم حق، تسلط و مالکیت بر خویشتن و رابطه ی آن با خودکشی وامکان جرم انگاری آن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 انشجوی دکتری تخصصی،گروه جزا و جرم شناسی،واحداصفهان-خوراسگان،دانشگاه آزاداسلامی،اصفهان،ایران

2 دانشیار،دانشکده علوم انسانی وحقوق،دانشگاه آزاد،اصفهان(خوراسگان)،ایران

3 دانشیار گروه حقوق کیفری و جرم شناسی ، واحد اصفهان ( خوراسگان ) ، دانشگاه آزاد اسلامی ، اصفهان ، ایران .

4 استادیار گروه حقوق دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان(خوراسگان)

10.30510/psi.2022.329062.3112

چکیده

حق برخویشتن در آموزه ها و مکاتب مختلف دارای تفاسیرمتفاوتی است و براین اساس محدوده اختیار و آزادی عمل افراد معنای خاصی می یابد. پرسش بی پاسخ این است که آیا دارنده ی حق می تواند از حق خود اعراض کند برای نمونه در یکی از مصادیق،آیاحق حیات با حق ممات ملازمه دارد؟درآموزه های اسلامی حق برخویشتن به معنای خودمختاری مطلق نیست که همه ی پرده های اخلاق جمعی و حتی فردی را کنار می نهد.عقل و شرع به عنوان دو حامی و حتی هدایتگر آزادی فردی،نقش مهمی در محدود ساختن حق برخویشتن دارند.در حقوق اسلامی انسان مسلط بر نفس خویش است،به این معنا که بر اوقات و شوون خود مسلط است،اما نمی تواندبه خواست خود حیاتش را سلب کند،لذا اصولا خودکشی و قتل از روی ترحم و مواردی از این دست نامشروع است.درتسلط بر اعضای بدن نیز هر اقدامی که به ضرر شدید غیرعقلایی برخود منجر شود،نامشروع است.از طرفی سلطه داشتن برچیزی به معنای حق داشتن نسبت به آن نیست.به عبارتی اگر تسلط بر نفس واعضای بدن در چارچوب شرعی و قانونی پذیرفته شود، این به معنای داشتن حق برنفس و اعضای بدن نیست.از جمله نظریاتی که در خصوص تسلط برخویشتن می توان نام برد، مواردی همچون اصل مالکیت حقیقی،اصل مالکیت اعتباری،اصل مالکیت ذاتی هستند که در نوشتار نویسندگان به آن شاره شده است.

کلیدواژه‌ها

ماهنامه جامعه شناسی سیاسی ایران
دوره 5، شماره 11
بهمن 1401
صفحه 3649-3670

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار