تأثیر متون دساتیری بر «تاریخ سلاطین عجم» وقار شیرازی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای زبان و ادبیات فارسی، واحد یاسوج، دانشگاه آزاد اسلامی، یاسوج، ایران

2 استادیار زبان و ادبیات فارسی، واحد یاسوج، دانشگاه آزاد اسلامی، یاسوج، ایران

10.30510/psi.2022.299095.2104

چکیده

به دنبال دگرگونی در حوزه های سیاسی و اجتماعی عصر قاجار، نوعی تغییر هم در تاریخ‌نگاری این دوره به وجود آمد و مورخان به تأسی از آیین آذرکیوانیان و متون دساتیری، به جای نگارش تاریخ عمومی بر اساس متون اسلامی به باستانگرایی و پیروی از روایت‌های ایرانی پرداختند. هدف از نوشتن این مقاله بررسی تأثیر متون دساتیری بر تاریخ سلاطین عجم وقار شیرازی می‌باشد. روش مطالعه کتابخانه ای و تحلیلی ـ توصیفی می باشد .حاصل پژوهش نشان می دهد که وقار شیرازی هم چون بسیاری از مورخان هم عصر خویش در نگارش تاریخ سلاطین عجم، تحت تأثیر متون دساتیری بوده و از کتاب های پیروان آذرکیوان و بخصوص شارستان چهارچمن بسیار استفاده کرده است. استفاده از واژگان دساتیری، عرفان و فلسفه و دیگر اعتقادات آیین این فرقه به خوبی در تاریخ سلاطین عجم مشهود می‌باشد. با این که وقار در نگارش تاریخ سلاطین عجم از شاهنامه فردوسی و روضه‌الصفای میرخواند هم استفاده کرده، اما به نظر می‌رسد که وی بیشتر از شارستان چهارچمن بهره گرفته است.

کلیدواژه‌ها