اصناف انسان‌ها در آخرت: بررسی رأی ملاصدرا در تکمیل و نقد آراء فلسفه اشراق

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری فلسفه و کلام اسلام، دانشکده علوم انسانی،، واحد یادگار امام خمینی(ره) ، دانشگاه آزاد اسلامی، شهر ری، ایران

2 استادیار مرکز پژوهش های امام خمینی(ره)، قم-ایران

3 استاد گروه فلسفه، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

10.30510/psi.2022.294864.1986

چکیده

در این تحقیق به مبحث چگونگی کیفیت معاد در اصناف انسان‌ها بر اساس نوع علم و عمل آنها در دنیا نزد فلسفه اشراق و ملاصدرا پرداخته شده است. اهمیت این موضوع به سبب تأثیرگذاری سهروردی بر ملاصدرا در تحلیل این موضوع بواسطه عالم مثالی است. مسئله اصلی تحقیق تبیین و پاسخگویی به برخی اشکالاتی است که بر نظریه سهروردی در این باره وارد بوده و اینکه چگونه ملاصدرا به رفع این اشکالات پرداخته است. نتایج تحقیق نشان می دهند که ملاصدرا با ابتنا بر نظر سهروردی درباره عِقاب اصناف متوسط از انسانها در عالم مثال که مدارج کمالی را طی نکرده‌اند، سنخ این عقاب را بواسطه صور حاصله در نفس این افراد تشخیص می دهد نه تعلق آنها به اجرام فلکی. ملاصدرا با اصلاح این نظریه، راه را برای نظریه اصلاحی خود که همگام با نظر قرآن است، به اثبات خلود نفوس اشقیاء در عذاب نائل می شود. امری که بواسطه نظریه سهروردی درباره تعلق نفوس اشقیاء به اجرام سماوی مبهم مانده بود. این مقاله با روش توصیفی-تحلیلی صورت گرفته است.

کلیدواژه‌ها