شفافیت ناظر بر مجریان انتخابات و فرایندهای اجرایی آن در نظام حقوقی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه آزاد اسلامی دامغان

2 دانشیار حقوق عمومی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

3 استادیار گروه حقوق،واحد دامغان،دانشگاه آزاد اسلامی،دامغان،ایران

4 مدیرگروه دکترای حقوق عمومی و بین الملل عمومی

10.30510/psi.2022.349404.3658

چکیده

شفاف شدن فرایندهای انتخابات ذیل سیاست و قوانین «شفافیت فعالیت‌های سیاسی» در بسیاری از کشورها مکانیسم و سازوکار اجرایی مشخصی دارد. از جمله مهمترین مصادیق شفافیت در یک انتخابات مطلوب، شفافیت ناظر مجریان و فرایندهای اجرایی در مراحل مختلف انتخابات است. هدف از مقاله حاضر بررسی شفافیت ناظر بر مجریان و فرایندهای اجرایی بر اساس قوانین و مقررات جاری است. پژوهش به روش توصیفی تحلیلی بوده که از منابع اسنادی – کتابخانه‌ای و همچنین از قوانین ناظر بر فرایندهایی اجرایی انتخابات جهت تهیه و بررسی داده‌ها استفاده شده است. پرسش پژوهش این است که در قوانین و مقررات ناظر بر مجریان، چه آسیب‌هایی منجر به خدشه‌دار شدن شفافیت انتخاب می‌گردد؟ نتایج پژوهش نشان می‌دهد که شفافیت در تعیین شرایط و ضوابط پیرامون نحوه برگزاری انتخابات نقش اساسی در ابراز رای به دنبال خواهد داشت. برای اینکه نحوه برگزاری انتخابات از شفافیت برخوردار گردد، باید وظایف هر یک از مجریان، ناظرین و سایر اشخاصی که در فرایند برگزاری انتخابات دارای نقش هستند به تفکیک مشخص شده و در زمان برگزاری انتخابات مورد نظارت قرار بگیرد. همچنین فقدان نظارت سلسله‌مراتبی، فقدان استقلال نهاد مجری انتخابات و فقدان نگرش راهبردی در قوانین انتخاباتی از جمله آسیب‌های نظام اجرایی انتخابات ایران در زمینه شفافیت است.

کلیدواژه‌ها