مطالعه مردم شناختی کارکرد بازارچه‌ها در تهران(مطالعه موردی بازارچه نواب و نایب السلطنه در منطقه دوازده تهران)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، گروه مردم شناسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

2 استادیار، گروه مردم شناسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران(نویسنده مسئول)

3 استادیار، گروه مردم شناسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

چکیده

از زمانی که تهران از جانب آقا محمد خان قاجار به عنوان پایتخت انتخاب شد، با کشیده شدن دیوارها و تشکیل محله، بازارچه هایی با اسامی متعدد، جهت رفع نیازهای روزانه مردم ایجاد شد. هدف از این پژوهش، بررسی ساختار بازارچه ها، کارکرد آنها و تعاملات میان اهالی محله با فروشندگان میباشد. لازم به ذکر است که تعدادی از آن‌ها از بین رفته و تعدادی کاربری خود را از دست داده اند اما تعدادی از بازارچه ها، از جمله نواب و نایب السلطنه که هنوز پا برجا هستند، جامعه ی مورد مطالعه ی این پژوهش محسوب می شوند. این پژوهش جهت بررسی کارکرد بازارچه ها، از روش مردم نگاری ژرفانگر از قبیل مشاهده، پرسشنامه، ضبط صوت و دوربین عکاسی و اطلاعات کتابخانه ای و مصاحبه با پیشکسوتان بازارچه استفاده و با بکارگیری رویکرد کارکردگرایی، ساخت گرایی و کنش متقابل پژوهش تکمیل شده است. نتایج پژوهش نشان داد که از جمله شاخض های مشترک در میان بازارچه ها می توان به کارکرد اقتصادی، کارکرد اجتماعی، کارکرد فرهنگی و سیاسی و تعامل بین مردم محله با کسبه، وجود مغازه های مشابه در هر بازارچه و اجزای تشکیل دهنده آنها اشاره نمود.

کلیدواژه‌ها