امنیت قراردادی؛ چالش‌ها و راهکارها از منظر قرآن کریم

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دوره دکتری رشته حقوق خصوصی پردیس بین المللی ارس دانشگاه تهران، تهران، ایران.

2 استاد گروه حقوق خصوصی دانشگاه تهران

3 استادیار بازنشستۀ گروه حقوق خصوصی، دانشکدۀ حقوق، دانشگاه تهران (پردیس فارابی)، تهران، ایران

10.30510/psi.2022.332514.3196

چکیده

انسان موجود اجتماعی و دارای پیوندهای اجتماعی است که برای رفع حوایج و رسیدن به اهدافش دربند مجموعه‌ای از تعهدات و قراردادهای انسانی و اجتماعی می‌باشد. در نحوه تنظیم قرارداد و شرایط شکلی قرارداد نظرات متفاوتی بین فقها و ازنظر قران کریم وجود دارد. شماری از علما ایجاد قرارداد را شفاهی و برخی کتبی می‌دانند. این نوشتار، به بررسی امنیت قراردادها و بررسی مبانی آن در قران کریم می‌پردازد و تلاش می‌کند، دلایل آن‌ها را تبیین نماید چالش هایی چون روشن نبودن متن قرارداد، ابهام و اجمال و همچنین عدم تنظیم دقیق یک قرارداد می تواند اختلافات زیادی در روابط خصوصی بین افراد جامعه ایجاد نماید. از این رو راهکارهایی در مبانی قرآنی همچون شفاف بودن متن قرار داد، گویا و بدون ابهام بودن و کتبی بودن قرارداد یافت می گردد که سبب استحکام و امنیت قرارداد خواهد شد. از مهم‌ترین دلایلی که برای عدم انحصار شرعی عقود بیان‌شده، آیة شریفة «یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ أَوْفُواْ بِالْعُقُودِ» است. در این نوشتار که به شیوه‌ توصیفی_تحلیلی و استفاده از منابع کتابخانه‌ای نوشته‌شده، به بررسی نحوة دلالت آیة مذکور بر منحصر نبودن عقود در زمان شارع و نیز اشکالات مطرح پیرامون آن پرداخته است و بیان‌شده که آیة شریفه به‌طور کامل بر عدم انحصار عقود شرعی و شمول واژة «العقود»بر عقود نوپدید دلالت دارد.

کلیدواژه‌ها