1
دانشجوی دکترای حقوق جزا و جرم شناسی؛ دانشگاه آزاد اسلامی، یاسوج؛ ایران
2
استادیار گروه حقوق جزا و جرم شناسی دانشگاه شیراز
3
دانشگاه آزاد اسلامی واحد یاسوج
10.30510/psi.2022.327123.3029
چکیده
امروزه در پرتو مطالعات جرم شناسی و کیفرشناختی و نیز تحت تأثیر مطالعات تطبیقیِ قوانین کشورهای دیگر، قوانین مجازات اسلامی و آیین دادرسی کیفری تحولی شگرف را به خود دیده است. از جمله ی این تحولات، تغییر و گسترش مصادیق نوین پاسخ های کیفری به بزهکاری است. تغییر قوانین تنها یک بُعد است اما سنجش میزان مقبولیت این کیفرهای نوظهور در فرهنگ کیفردهی جامعه ی حاضر بحث بسیار مهمی است که در صورت عدم وجود آن، پیاده سازی رویکردهای نوین کیفردهی در قانون ناقص باقی خواهد ماند. بنابراین پذیرش کیفر و مقبولیت آن در میان کنشگران قضاییِ موثر در صدور و اجرای آن نشانگر اراده آنان در اعمال این کیفرها خواهد بود. زیرا در مراحل مختلف از تعیین تا اجرای کیفرها، کنشگران مختلفی ایفای نقش می کنند و نگرش هر کدام می تواند کیفردهی و نوع و یا حتی اصل اجرای آن را تحت تأثیر قرار دهد. به همین دلیل لازم است بررسی شود که؛ مقبولیت کیفر به چه معناست و چه ارکان و ویژگی هایی دارد و نیز در مراحل مختلف دادرسی، از مرحله پیش دادرسی یا تعقیب گرفته تا مرحله ی دادرسی و اجرای کیفرها چه مولفه هایی بر کیفردهی و توسل یا عدم توسل به کیفرهای اصلاح مدار و ارفاق آمیز تأثیر می گذارد. تببین این دو موضوع نه تنها در شناسایی چالش های پیش رو می تواند مفید باشد، بلکه علاوه بر آن می تواند با یکسان سازی نگرش مبتنی بر مقبولیت کیفر از سلیقه گرایی کنشگران قضایی در کیفردهی جلوگیری نماید.
)