مصر از نگاه سفرنامه نویسان ایرانی در دوره قاجاریه ازابتدای دوره قاجار تا انقلاب مشروطه (1210-1325 ه.ق)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری. گروه تاریخ. دانشگاه پیام نور. تهران. ایران

2 دانشیار. گروه تاریخ. دانشگاه تهران .تهران. ایران

3 استادیار .گروه تاریخ . دانشگاه پیام نور. تهران ایران

4 استادیار .گروه تاریخ . دانشگاه پیام نور .تهران ایران

چکیده

با حمله ناپلئون به مصر در سال 1213 ه.ق و شکست دادن ممالیک و فتح مصر شوک بزرگی به مسلمانان مصر وارد شد و آنها با مقایسه وضعیت خویش با دنیای غرب به این نتیجه رسیدند که حقیقتاً دچار انحطاط شده‌اند. حمله ناپلئون به مصر مبدا تجدد گرایی و سرآغاز نوگرایی و شرق شناسی و یک نقطه عطف در تحولات تاریخی می باشد . هفت سال پس از این حمله، محمد علی پاشا در مصر به قدرت رسید. استقرار حکومت او آغاز عصر جدیدی در تاریخ مصر است. در دوران او و جانشینانش اصلاحات سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و نظامی مهمی در این سرزمین به وجود آمد و فرآیند نوسازی در مصر آغاز گردید . ایرانیان از گذشته های دور به جهت پیوندهای دینی ، تمدنی و تجاری با مصر در رفت و آمد با این سرزمین بودند به دلیل این مشترکات در طول تاریخ ایرانیانی به طور موقت و یا دائم در سرزمین مصر حضور داشته اند . از طرفی مصر به ویژه در دهه آخر قرن سیزدهم و اوایل قرن چهاردهم در مسیر اصلی کاروان های حج قرار داشت و این امر سبب رفت و آمد ایرانیان بیشتری به این سرزمین می شد . لذا سفرنامه هایی توسط ایرانیانی که مصر را مورد بازدید و یا توجه قرار دادند نگاشته شد . فقدان اثری خاص در این باب باعث شد که نگارنده تلاش کند به این مهم بپردازد.

کلیدواژه‌ها