بررسی تفکر انتقادی در ادبیات کودک و نوجوان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات فارسی،واحد تربت حیدریه،دانشگاه ازاد اسلامی،تربت حیدریه،ایران

2 استادیار گروه زبا و ادبیات فارسی،واحد تربت حیدریه،دانشگاه آزاد اسلامی،تربت حیدریه،ایران

3 دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی،واحد تربت حیدریه،دانشگاه آزاد اسلامی،تربت حیدریه،ایران و دانشیار مدعو دانشگاه حکیم سبزواری

چکیده

تفکر انتقادی شیوه‌ای برای آموزش عمیق و عقلانی است که اغلب با پرسـش‌هـای بـاز، مخاطب را به تأمل و کنجکاوی وامی‌دارد و موجب می‌شود او به درکی ژرف از موضوع مورد تأمل برسد. داستان نقشی حیاتی در شکل‌گیری مهارت‌های تفکر انتقادی دارد. تفکر در مورد تفکر در راستای بهبود فرایند فکر، در قلب تفکر انتقادی جای دارد. هدف از پژوهش حاضر، کشف امکانـات بـالقوة داسـتان‌هـای معمـولی در تقویـت و شـکل-گیـری مهارت‌های تفکر انتقادی در ادبیان کودک و نوجوان است. مهارت-های تفکر انتقادی مورد بررسـی عبارت‌اند از: هدف، طرح پرسش، اطلاعات، داده، شاهد، تجربه، استنباط‌ها و تفاسیر، پیش‌فرض‌ها، استلزامات و پیامدها، نظرات، انصاف (بی‌طرفـی)، تواضـع، رشـادت، همراهی، استحکام، و پشتکارِ ذهنی، اطمینان در تفکـر، تسـلط بـر خودمحـوری، و قابلیت‌های استدلال اخلاقی. روش پژوهش به صورت توصیفی تحلیلی و ابزار جمع آوری اطلاعات، فیش برداری از منابع و اسناد کتابخانه ای در زمینه تفکر انتقادی است. یافته های پژوهش نشان می دهد که داستان های معمولی در صـورتی که دارای کیفیت ادبی مناسبی باشند، می توانند به عنوان وسیله‌ای آموزشی مورد استفاده قرار گیرند. از دیگر نتایج پژوهش حاضر این است که هر کدام از فهرست‌های متخصصان تفکر انتقادی، به برخی مهارت‌ها اشـاره کرده‌اند و با توجه به هر پژوهش، باید فهرست مناسبی را جهت سنجش تفکر انتقادی انتخاب کرد.

کلیدواژه‌ها

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار