تحلیل کیفی تأثیر کارکرد شبکه های اجتماعی بر رفتار سیاسی کارکنان سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی در ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری جامعه شناسی سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، گروه جامعه شناسی، تهران.

2 دانشیار جامعه شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی، تهران.

3 دانشیار گروه جامعه شناسی ، دانشکده علوم انسانی، واحد تهران غرب، دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران ایران

چکیده

رفتار سیاسی در سازمان یکی از پدیده‌های رایج سازمانی است که جامعه اطلاعاتی یک منبع تغذیه مهم برای آن محسوب می‌شود. ازآنجاکه امروزه دو کارکرد مهم شبکه‌های اجتماعی اعم از اطلاع‌رسانی یا پوشش خبری و کنترل افکار عمومی در حوزه رفتار سیاسی مورد تأکید صاحب‌نظران است، کارکرد این شبکه‌ها در رفتار سیاسی کارکنان سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی مورد سؤال است. بر این اساس این پژوهش به روش کیفی و استفاده از نظریه داده بنیاد با تعداد 12 نفر از مدیران، معاونین و مشاوران سازمان مصاحبه عمیق به عمل آورد. نمونه‌گیری به‌صورت هدفمند و تا حد اشباع نظری صورت گرفت. تحلیل داده‌های حاصل از مصاحبه‌ها منطبق با استراتژی تحقیق در سه مرحله کدگذاری شد. نتایج به‌دست‌آمده، 23 رفتار سیاسی شایع در سازمان را از بین حدود 60 مفهوم اولیه شناسایی و مفهوم‌سازی کرد. هر مقوله محوری به‌طور میانگین از ترکیب 4 مقوله اولیه به دست آمد و در کدگذاری کانونی با عنوان رفتارهای درون‌سازمانی، رفتارهای برون‌سازمانی، رفتار افقی، رفتار عمودی، رفتار مشروع و رفتار نامشروع مفهوم‌سازی و شناسایی گردید. این رفتار تحت عملکرد شبکه‌های اجتماعی و تحولات ارتباطی نوین بروز یافته و در سازمان نمود می‌یابند.

کلیدواژه‌ها


  1. ابوالمعالی، خدیجه (1391). پژوهش کیفی از نظریه تا عمل، تهران، نشر علم.
  2. جعفریانی، حسن (1391). الگوی رفتار سیاسی مدیران: رویکرد نظریه داده بنیاد، رساله دکترا، دانشگاه فردوسی مشهد.
  3. حاجی غلام سریزدی، علی؛ بورقانی فراهانی، سهیلا (1391). «تحلیل تأثیر تکنولوژی بر رفتار سازمانی با استفاده از رویکرد پویایی‌های سیستمی»، اولین کنفرانس بین‌المللی، پنجمین کنفرانس ملی مدیریت تکنولوژی، صص 1-19.
  4. خانیکی، هادی؛ بصیریان جهرمی، حسین (1392). «کنشگری و قدرت در شبکه‌های اجتماعی مجازی «مطالعه کارکردهای فیس بوک در فضای واقعی»، فصلنامه علوم اجتماعی، شماره 61، صص 45-80.
  5. رحمان زاده، سید علی (1389). کارکرد شبکه‌های اجتماعی در عصر جهانی‌شدن، تهران، نشر شرق.
  6. رضاییان، علی؛ رضایی، سید عابد و اکبری، خدیجه (1390). «به‌کارگیری تدابیر سیاسی بر مبنای سبک‌های حل مسئله (موردمطالعه: کارمندان دانشگاه شهید بهشتی)»، پژوهشنامه مدیریت تحول، سال سوم، شماره 5، صص 1-23.
  7. صباغ ملاحسینی, ایمان (1389). «بررسی رابطه بین رفتار سیاسی کارکنان و خلاقیت در سازمان، سومین کنفرانس ملی خلاقیت شناسی»، TRIZ و مهندسی و مدیریت نوآوری ایران، تهران، پژوهشکده علوم خلاقیت شناسی، نوآوری و TRIZ.
  8. فانی، علی‌اصغر؛ شیخ نژاد، فاطمه؛ دانایی‌فرد، حسن و حسن‌زاده، علیرضا (1393). «تبیین نقش میانجی ادراک سیاست سازمانی بین رفتار سیاسی کارکنان و عوامل فردی، شغلی و سازمانی»، مدیریت فرهنگ‌سازمانی، دوره 12، شماره 1، صص 21-39.
  9. مورهد، گریفین (1374). رفتار سازمانی، ترجمه مهدی الوانی و غلامرضا معمارزاده، تهران، انتشارات مروارید.
  10. هادوی نژاد، مصطفی؛ خائف الهی، احمدعلی و علیزاده ثانی، محسن (1388). «سیاست پیشگی مدیران، ادراک سیاسی کارکنان و مقاومت در برابر تغییر»، فصلنامه علوم مدیریت ایران، سال چهارم، شماره 6، صص 119-137.
    1. Aguayo, Angela J. (2011). New Media and Activism; [Cited in]: John D. H. Downing. Encyclopedia of social movement media. UK: Sage.
    2. Atinc, G., Darrat, M. Parker, B. and Fuller, B. (2010) Perceptions of Organizational Politics: A Meta-analysis of Theoretical Antecedents. Journal of Managerial Issues.43, 1121-1145.
    3. Blaikie, N. (2007). Approaches to social inquiry (2nd ed.). London: Polity Press.
    4. Blickle, G., Wendel, S., & Ferris, G.R. (2010). Political skill as moderator of personality–job performance relationships in socioanalytic theory: Test of the getting ahead motive in automobile sales. Journal of Vocational Behavior, 76, 326–335.
    5. Castells, Manuel. (2009). Communcation Power. UK: Oxford University.
    6. Charmaz, K. (2006). Grounded theory: Objectivist and constructivist methods. In N. Denzin & Y. lincoln (Eds.), Handbook of qualitative research (2nd ed., pp. 509-535). Thousand Oaks, CA: Sage.
    7. Clark, A. (2009). Organisations, Competition, and the Business Environment. Financial Times (Pearson Education).0-201-61908-3 ISBN (textbook).
    8. Corbin, J., & Strauss, A. (2008). Grounded theory research: Procedures, canons, and evaluative criteria. Qualitative Sociology, 13(1), 3-21.
    9. Denzin, N., & Lincoln, Y. (2005). The Sage handbook of qualitative research. London: Sage Publications.
    10. DuBrin, Andrew J. (2009). Political Behavior in Organizations. Thousand Oakes, CA: Sage Publications.
    11. Farrell, D. and J. C. Patterson. (2009). Patterns of Political Behaviour in Organizations. Academy of Management Review, 7: 403-412.
    12. Ferris, G.R., Davidson, S.L., & Perrewe´, P.L. (2005). Political skill at work: Impact on work effectiveness. Mountain View, CA: Davies-Black Publishing.
    13. Ferris, G.R., Feder, D.B. & King, T.R. (2014). A Political conceptualization of managerial behaviour. Human resource management review. 4. 1-34.
    14. Gandz, J. and Murray, V. V. (2005).The experience of workplace politics, Academy of Management Journal, 23, 237±251.
    15. Guba, E. G., & Lincoln, Y. S. (1994). Competing paradigms in qualitative research. In N. K. Denzin & Y. S. Lincoln (Eds.), Handbook of qualitative research (pp. 105-117). Thousand Oaks, CA: Sage.
    16. Judge, T. A., Colbert, A. E., & Ilies, R. (2004). Intelligence and leadership: A quantitative review and test of theoretical propositions. Journal of Applied Psychology, 89, 542–552.
    17. Kacmar, K.; Bozeman, M.; Dennis, P.; Anthony, S. & William, P. (2002).An examination of the Perceptions of Organizational Politics Model:Replication and Extention. Human Relation, 52(3), 383-416.
    18. Kolarska, L. & Aldrich, H. (1998).Exit, voice, and silence: Consumers' and managers' responses to organizational decline. Organization Studies. 1:41-58.
    19. Luthans, F., Hodgetts, R. M., & Rosenkrantz, S. A. (1988). Real managers. Cambridge, MA: Ballinger.
    20. Madison, D. L., Allen, R. W., Porter, L. W., Renwick, P. A. & Mayes, B. T. (1980). Organizational politics: An exploration of managers perceptions. Human Relations, 33:79-100.
    21. Mayes, B. T. and R. W. Allen. (1977). Toward a Definition of Organization Politics. Academy of Management Review, 2: 672-678.
    22. Miller, H. (2008). The Presentation of Self in the Electronic Life, Nottingham: Trent University.
    23. Morgan, G (1991). Images of organization. Beverly Hills, CA. Sage.
    24. Petit, Christine (2004) Social Movement Networks in Internet Discourse (Presented at the annual meetings of the American Sociological Association, San Francisco, August 17, 2004). http://irows.ucr.edu/papers/irows25/.htm. (accessed Jan. 10, 2011).
    25. Robbins, S,P. (2008). Organizational behavior. (13nd Ed.). prentice-hall.
    26. Strauss, G. (1999). Tactics of lateral relationship: The purchasing agent. Administrative Science Quarterly. 1:161-185.
    27. Valle,M.; Perrewe, P. (2000). Do Politics Perceptions Relate to Political Behaviors? Tests of an Implicit Assumption and Expanded Model. Human Relations, 53(3), 359-386.