چالش ها و راهکارهای رویکرد جنسیت محور در مجازات های جایگزین حبس در نظام کیفری ایران

حبیبی, اصغر; فرحبخش (نویسنده مسئول), مجتبی; متین راسخ, مجید

doi:10.30510/psi.2022.343976.3502

چالش ها و راهکارهای رویکرد جنسیت محور در مجازات های جایگزین حبس در نظام کیفری ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ دانشجوی دکتری حقوق کیفری و جرم شناسی،گروه حقوق، دانشکده علوم انسانی، واحد شهرقدس،دانشگاه آزاد اسلامی ، شهرقدس، ایران

² دکتری حقوق کیفری و جرم شناسی، استادیار دانشگاه شاهد،گروه حقوق

³ استادیار گروه حقوق، گروه حقوق، دانشکده علوم انسانی، واحد شهر قدس، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

10.30510/psi.2022.343976.3502

چکیده

در قانون مجازات اسلامی مصادیق متنوعی ازمجازات های جایگزین های حبس پیش بینی شده است همچون (دوره مراقبت، خدمات عمومی رایگان، محرومیت از حقوق اجتماعی و جزای نقدی روزانه)، معاف سازهای سنجشی (معافیت از مجازات و تعویق صدور حکم ) و افتراقی (در جرایم اطفال و نوجوانان). اما موضوع مهم که مد نظر قانونگذار قرار نگرفته بحث تاثیر جنسیت مجرمین در کارکرد مجازات های جایگزین حبس است. بدین مفهوم که امروزه آمار ارتکاب جرم توسط زنان بیشتر از گذشته است و نوع جرایم و شرایط زندگی ایشان، احتمال محکومیت زنان به مجازات های جایگزین حبس را افزایش می دهد. لذا به نظر می رسد این مجازات ها بدون در نظر گرفتن نیازهای جنسیتی و شرایط زندگی متفاوت بزهکاران زن طراحی و اجرا شده اند.
روش تحقیق این پژوهش بر اساس بیشتر پژوهش های حوزه حقوق کیفری به روش کتابخانه انجام گرفته و ابزار گردآوری اطلاعات فیش برداری بوده است. یافته های این پژوهش نشان می دهد که در نظام کیفری ایران توجهی به تفاوت ها و شرایط بزهکاران زن و مرد در استفاده از مجازات های جایگزین حبس نشده است و به طور کلی مولفه های مهمی همچون موقعیت اجتماعی- اقتصادی و موقعیت فردی- خانوادگی از جمله مهمترین مواردی است که لازم است قانونگذار به آن ها توجه داشته باشد.

کلیدواژه‌ها