بررسی تنبیه و پیامد های آن در مذاهب اسلامی و سیاست کیفری ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، گروه فقه و معارف اسلامی، واحد محلات، دانشگاه آزاد اسلامی، محلات، ایران.

2 استادیار، گروه فقه و حقوق اسلامی، واحد میبد، دانشگاه آیت الله حائری، میبد، ایران.

3 استادیار، گروه فقه و حقوق اسلامی، واحد محلات، دانشگاه آزاد اسلامی، محلات، ایران.

10.30510/psi.2023.325372.2977

چکیده

اصل تأدیب یا تنبیه به عنوان آخرین روش تربیتی درجهت رشدوتعالی افراد،درفقه وحقوق اسلامی مورد پذیرش قرارگرفته و مشروعیت دارد و به ضرورت آن در قرآن نیز اشاره گردیده است.البته طبق نظر فقها بنابر اصل اولی تنبیه افراد جایز نیست و به عنوان یک روش ثانوی در جهت اصلاح رفتار آنها جایز می باشد و اختلاف آنان تنها درکمیت و کیفیت تنبیه است . بر اساس ماده1179 قانون مدنی و ماده 95 قانون مجازات اسلامی علاوه بر والدین،اولیاء قانونی و سرپرستان نسبت به صغار و محجورین حق صلاحیت دارند. در مجموع با مقایسه دیدگاه فقها با حقوق اساسی می توان نتیجه گرفت که مسئله ولایت بر تادیب برگرفته از آیات قرآن کریم و روایات ائمه اطهار بوده و چندان تفاوتی با یکدیگر ندارند. همچنین بر طبق ماده 59 قانون مجازات اسلامی پدر و مادر و اشخاصی که سرپرستی صغار و محجورین را به عهده دارند دارای حق تأدیب و تنبیه بدنی افراد تحت سرپرستی خود هستند، بطوری که قانوناً خشونت های سبک و کم اهمیت جرم تلقی نمی شود. بدین جهت است که به موجب بند 1 مادة 59 قانون مجازات اسلامی، اقدامات والدین و اولیای قانونی وسرپرستان صغار و محجورین که به منظور تأدیب و یا حفاظت آنها انجام می شود، در صورتی که درحد متعارف تأدیب و محافظت باشد جرم نمی باشد.این پژوهش با هدف بررسی تنبیه و پیامد های آن در حقوق مذاهب اسلامی و حقوق ایران به روش توصیفی – تحلیلی انجام شده است .

کلیدواژه‌ها